Το vima365.gr είναι μια έντιμη προσπάθεια, ανιδιοτελής, που αξίζει την στήριξή σας.Απλά γαρ εστί της αλήθειας επη

Υπέροχες λέξεις που χάθηκαν, στα αρχαία και στα ποντιακά

     Απο την Παναγιωτα Ιωακειμιδου

…………  συγκείμαι = ταιριάζω, ανήκω, αρχαία σύγκειμαι = κοιμάμαι με κάποιον άλλον, αποτελούμαι.
Εγώ με κανάν ΄κί συγκείμαι = δεν ταιριάζω με κανέναν
Έπαρ΄ ό,τι συγκείται σε = πάρε ό,τι σου ανήκει
Σην θάλασσα κεκά πα αν κάθεσαι, το συγκείται σε το νερόν πία = ακόμα και αν κάθεσαι κοντά στην θάλασσα, πιες το νερό που σου αναλογεί, μην κάνεις δηλαδή υπερβολές. Πόση λαϊκή σοφία κρύβεται.
…………… Από το αρχαίο γαμέτης = σύνευνος, σύζυγος, στο ποντιακό γαμέτα
γαμέτα, επιφ., κοινό, αμέτα Σάντα., Τραπεζούντα, Χαλδεία θηλ. γαμέτρα Κοτύωρα Χαλδεία, αμέτρα Τραπεζούντα, Χαλδεία, μέτρα Χαλδεία = κλητική προσφώνηση αντίστοιχη της κοινής νεοελληνικής βρε, καλέ, καημένε, αρχ. γαμέτα, λέξη δωρική, γαμέτης στην αττική = σύνευνος, άντρας. Αρχικά η σύζυγος το έλεγε απευθυνόμενη στον άντρα της, αλλά στη συνέχεια λεγόταν σε πολλές περιπτώσεις και πήρε και τη σημασία του δε βαριέσαι.
Πώς ΄κ΄ οκνείς, γαμέτα, κι εσύ! = δε βαριέσαι μωρέ άντρα μου και συ.
Σους γαμέτα κονιδέα, και πώς είσαι όλον καλλίον;
= σώπα κονιδάρη που είσαι απ΄ όλους πιο καλός, δημοτικό
……… Το κουβάλεμαν
Είνας μίαν ΄α κότσευεν και εκούιξεν τη χαμάλτς να ευτάνε συμφωνίαν. Ση συμφωνίαν απάν΄ εσκάλωσαν να ταβίζ΄νε. Γιατί ψαλαφάς ατόσα πολλά ευλο΄ημένε;
Ενούντσεν, επενούντσεν ο χαμάλτς και είπεν ατον:
-Δέξιματ΄, πολλά ΄κ΄ εψαλάφεσα σε, τέρεν πόσα πράματα έεις: καριόλας – μαριόλας, τολάπε- μολάπε, σαντούκια – μαντούκια, σκρίνα – μίνα, αμπάρε – μαμπάρε….
Ο χερίφ΄ς ΄κ΄ εβάσταξεν και είπεν ατον:
Νέπε, ΄κ΄ έν΄ ανάγκη να κουβαλείς ατα όλε ατά, άφ΄ς οπίσ΄ τα μαριόλας, τα μολάπε, τα μαντούκια, τα μίνα, τα μαπάρε. Σο τέλος εσυμφώνεσαν στα 35 γορόσια.
Αφού ετέλωσαν τη δουλείαν είπεν ατ΄ς:
Παίδια, ΄κί πιστεύω να έχετε παράπονα – μαράπονα, 35 γορόσια – μορόσια, ολίγα παρά΄ες – μαρά΄ες ΄κ΄ είναι.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Το σχόλιο σας θα δημοσιευθεί αφου εγκριθεί πρώτα απο τον διαχειριστή για την αποφυγή υβριστικού η προσβλητικού περιεχομένου.

Με Μια Ματιά