ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ : Ο Κόσμος της Τέχνης και η Θεία Δωρεά: Συζητώντας με τον Νικολα Βαρέλογλου – Με την Λιλικα Αρνακη – ΒΙΝΤΕΟ

Ο Κόσμος της Τέχνης και η Θεία Δωρεά: Συζητώντας με τον Νικολα Βαρέλογλου –

    Συνέντευξη :  Λιλικα Αρνακη 

«Σιωπή και Δημιουργία: Η Τέχνη ως Οδός Εσωτερικής Απελευθέρωσης»

• Η τέχνη, στην πιο αγνή της μορφή, είναι μια αναζήτηση – μια συνεχής προσπάθεια για την αποτύπωση του αόρατου και του ανεξιχνιαστου. Ο καλλιτέχνης δεν είναι απλώς δημιουργός, αλλά και ανακριτής της ανθρώπινης ψυχής, που προσπαθεί να κατανοήσει το βαθύτερο νόημα της ύπαρξης.

  Τι συμβαίνει, όμως, όταν η αναζήτηση αυτή υπερβαίνει τα σύνορα του κόσμου και εισχωρεί σε πιο πνευματικά, αόρατα μονοπάτια;

  Ο Νικόλας Βαρελόγλου μας καλεί να παρακολουθήσουμε την πορεία του από την καλλιτεχνική του δημιουργία προς μια σιωπηλή αναζήτηση στο Άγιο Όρος, ένα περιβάλλον γεμάτο από την ησυχία και την εσωτερική ένταση που η τέχνη συχνά αποτυπώνει.

  

  Η μετάβαση αυτή, από το εξωτερικό προς το εσωτερικό, από την έκρηξη της δημιουργικότητας στη βαθιά εσωτερική σιωπή, είναι μια αντίφαση που ο Νικόλας Βαρελόγλου επιλέγει να εξερευνήσει με τον ίδιο τρόπο που θα εξερευνήσει κάθε έργο του: με πλήρη αφοσίωση και ανατρεπτική ματιά.

  Η τέχνη του, συνυφασμένη με την προσωπική του ελευθερία και την ανάγκη για εσωτερική κατανόηση, έχει πάντα υπερβεί τα όρια του απλού εκφραστικού μέσου. Για εκείνον, η τέχνη είναι όχι μόνο ένας τρόπος έκφρασης, αλλά και μια μέθοδος πνευματικής ανακάλυψης, αναζητώντας την αλήθεια πέρα από τις επιφάνειες.

  Αυτή η συνέντευξη, σε αυτή τη στιγμή καμπής, μας προσκαλεί να αναλογιστούμε τη σύνδεση της τέχνης με την πνευματικότητα, την προσωπική ελευθερία με τις υπαρξιακές αναζητήσεις, και την τέχνη ως μέσο ανακάλυψης και απελευθέρωσης.

  Ο Νικόλας Βαρελόγλου, επιλέγοντας να αποσυρθεί στο Άγιο Όρος, αναζητά να αποκαλύψει νέες διαστάσεις της τέχνης του, συνδέοντας τη δημιουργία με την πνευματική του καθαρότητα, προσφέροντας στο έργο του μια νέα πνοή που δεν περιορίζεται από το παρόν και τον κόσμο, αλλά αγγίζει το αιώνιο και το άγνωστο.

  Ακολουθήστε τον σε αυτή τη μοναδική πνευματική και καλλιτεχνική πορεία και ανακαλύψτε τις βαθύτερες πτυχές της τέχνης που προκύπτουν μέσα από την εσωτερική σιωπή και την αναζήτηση της αλήθειας.

Αγαπητοί αναγνώστες

Σε μια εποχή όπου το βλέμμα συχνά χάνεται στο γκρίζο της καθημερινότητας, η αναζήτηση του Ωραίου και η βαθύτερη κατανόηση της Τέχνης αναδεικνύονται ως φάροι φωτός και ελπίδας.

Με αυτή τη σκέψη, είχαμε την τιμή και τη χαρά να συνομιλήσουμε με έναν άνθρωπο που έχει αφιερώσει τη ζωή του στη μελέτη και την εμβάθυνση αυτών ακριβώς των εννοιών, τον διακεκριμένο κύριο Βαρελόγλου.

Η συζήτησή μας εξελίχθηκε σε ένα συναρπαστικό ταξίδι στον κόσμο της τέχνης, όχι μόνο ως ανθρώπινη δημιουργία, αλλά ως μια ανώτερη, θεία δωρεά, ως μια γέφυρα που ενώνει τον άνθρωπο με το Θείο.

Ο κύριος Βαρελόγλου μας καθοδήγησε μέσα από τις πτυχές αυτής της σχέσης, φωτίζοντας τον τρόπο με τον οποίο η τέχνη μπορεί να γίνει όχημα λύτρωσης, ευτυχίας και πνευματικής εξέλιξης.

Σας προσκαλούμε να μοιραστείτε μαζί μας τις σκέψεις και τις ιδέες που αναδύθηκαν από αυτή την εποικοδομητική συζήτηση, ελπίζοντας ότι θα αποτελέσει έναυσμα για προσωπικούς στοχασμούς και αναζητήσεις.

Λιλικα Αρνακη :  Ποια είναι η σχέση της Τέχνης, ως προορισμού, προς την Αγάπη, σύμφωνα με τον ζωγράφο Νικηφόρο Λύτρα και την ευρύτερη θεώρηση των κειμένων;

 Νικόλας Βαρελόγλου 

Σύμφωνα με τον Νικηφόρο Λύτρα, η Αγάπη προς το Ωραίο (δια της Τέχνης) είναι «γέφυρα με τον Θεό». Τα κείμενα επεκτείνουν αυτή την ιδέα, υποστηρίζοντας ότι η Τέχνη (ως «μπόλιασμα» ή «προίκα» από τον Θεό) καλλιεργεί την ευαισθησία του καλλιτέχνη να διακρίνει και να αγαπά το ιδιαίτερο του Ωραίου.

Πέρα από αυτό, η Τέχνη θεωρείται μέσο για να υπηρετούν οι άνθρωποι το κτίσμα του Θεού, δηλαδή τους συνανθρώπους τους, λειτουργώντας ως «Σαμαρείτες Ελέους».

Η δωρεάν Τέχνη, η δεξιοτεχνία που είναι συνέχεια του Θεού, και η αποδοχή της «προίκας» αυτής, οδηγούν στην προσωπική ελευθερία και στην εφαρμογή της θείας λογικής, με σκοπό την καλλιέργεια της «ευτυχίας» και την προσφορά προς το κτίσμα του Θεού, τους ανθρώπους.

Εν τέλει, η Τέχνη φέρνει τον καλλιτέχνη σε μια ατελεύτητη Νυμφαγωγία του μυστογωγομένου του Ωραίου, επιτρέποντάς του να γίνει «μικρός Δημιουργός», μιμητής του Πανσοφου Καλλιτέχνου Θεού.

    Λιλικα Αρνακη : Πώς περιγράφεται η συμβολή της Τέχνης στην ανθρώπινη ευτυχία και την πνευματική εξέλιξη, και ποιος είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη σε αυτή τη διαδικασία, σύμφωνα με τα κείμενα;

   Νικόλας Βαρελόγλου 

Η Τέχνη περιγράφεται ως μια «πλουσιοπάροχη Δωρεά» και «προίκα» από τον Θεό, η οποία, όταν χρησιμοποιείται σύμφωνα με το θέλημα Του, οδηγεί στην «εναρμόνισις ευτυχίας και θεϊκής πατρικής φροντίδος προς το κτίσμα Του, τον άνθρωπον».

Μέσω της Τέχνης, ο άνθρωπος υπερβαίνει τον φόβο και τον εγωισμό, μεταλαμπαδεύοντας την Αγάπη του Θεού προς τους άλλους και υπηρετώντας τους συνανθρώπους του, λειτουργώντας ως «Σαμαρείτης Ελέους».

Ο ρόλος του καλλιτέχνη είναι να δεχτεί αυτή τη «Δωρεά» με ταπεινότητα και να την αναπτύξει, όχι για προσωπική δόξα, αλλά για να υπηρετήσει το Θείο σχέδιο.

Ο καλλιτέχνης μετατρέπεται σε «αλαβαστρινου σκεύος» και «μικρό Δημιουργός», μιμητής του Θεού, αναλύοντας την ομορφιά («Κάλλος») σε χρώμα και γραμμή.

Η τέχνη του, εμπνευσμένη από την Αγάπη προς το Ωραίο, γεφυρώνει τον άνθρωπο με τον Θεό, και τον οδηγεί σε μια «ατελεύτητη Νυμφαγωγία του μυστογωγομένου του Ωραίου».

Η πραγματική ευτυχία δεν έρχεται από την ιδιοτελή απόλαυση του ταλέντου, αλλά από την πολλαπλασιασμό του προς Δόξαν Θεού και την προσφορά προς τον πλησίον.

 Λιλικα Αρνακη : Ποια είναι η θεμελιώδης προϋπόθεση για την «Λύτρωση» του ανθρώπου μέσω της Τέχνης, σύμφωνα με τα κείμενα, και πώς συνδέεται αυτό με την Αγάπη του Θεού;

    Νικόλας Βαρελόγλου 

Η θεμελιώδης προϋπόθεση για τη «Λύτρωση» του ανθρώπου μέσω της Τέχνης είναι η αποδοχή του «θείου λόγου» της υπάρξεώς μας, ο οποίος μας έχει προικιστεί από την Παναγάπη του Θεού. 

Αυτός ο «θείος λόγος» λειτουργεί ως «τριφερή δροσοσταλακτη ανοιξιάτικη «μπάλα» της σοφίας Του», που γονιμοποιεί το ταλέντο μας.

Ο Θεός, ως ο Πρώτος και Μέγιστος Μοναδικός Καλλιτέχνης, έχει εναποθέσει στο «χοϊκό μας σκεύος» (το ανθρώπινο σώμα) ένα «αλάβαστρον» πλήρες της θεϊκής ιδιότητάς Του.

Η Λύτρωση επιτυγχάνεται όταν το ταλέντο μας, γονιμοποιημένο από την άπειρη Αγάπη του Θεού, οδηγήσει στη μεταμόρφωση και την απελευθέρωση από την προγονική μας «πτώση».

Ουσιαστικά, η «Λύτρωση» είναι η ανταπόδοση στην Παναγάπη του Θεού, χρησιμοποιώντας το ταλέντο ως μέσον για να εκφράσουμε την Αγάπη Του και να συνδράμουμε στην πραγματοποίηση της ευλογίας Του στον κόσμο.

   Λιλικα Αρνακη :  Ερώτηση  Ποιος είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη σε σχέση με το «Χοϊκό Σκεύος» και τη «θεϊκή ιδιότητα» του Θεού, και τι σημαίνει να είναι «Μύστης των Τεχνών»;

     Νικόλας Βαρελόγλου 

   Ο καλλιτέχνης, ως «Μύστης των Τεχνών», αναγνωρίζεται ως αυτός που «αποθησαύρισε εις το χοϊκό σκεύος μας, την επιλογην Του και το εύθραυστον σκεύος μας το μετεξέλιξε εις ακριβόν αλάβαστρον πλήρες εκ της θεϊκής ιδιότητάς Του».

Αυτό σημαίνει ότι ο καλλιτέχνης είναι φορέας και διαχειριστής της θεϊκής δωρεάς του ταλέντου, το οποίο έχει εναποτεθεί στο ανθρώπινο σώμα του.

Η «θεϊκή ιδιότητα» αναφέρεται στην δημιουργική δύναμη του Θεού, του «Πρώτου και Μεγίστου Μοναδικού ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΟΥ», ο οποίος δημιούργησε τα πάντα «λίαν καλώς».

Ως Μύστης, ο καλλιτέχνης είναι αυτός που έχει μυηθεί σε αυτή τη θεϊκή δημιουργική διαδικασία, κατανοώντας τη «λεπτότητα της θεϊκής Του καρδιάς» και τη «στοργικήν ευγένειαν του Θεού Πατέρα, για το πλάσμα Του».

Μέσω του ταλέντου του, ο καλλιτέχνης καλείται να επιχρίσει «έλαιον και οίνον εις τας πληγάς των ψυχών», αναπαύοντας και θεραπεύοντας μέσω της ομορφιάς του Εικαστικού Κάλλους, προς δόξαν Θεού.

      Λιλικα Αρνακη :  Πώς συνδέεται η «Πανάγαπη» του Θεού με τη δημιουργία του κόσμου και την ανθρώπινη ύπαρξη, και ποια είναι η έννοια του «μπολιάσματος» σε αυτή τη σχέση;

  Νικόλας Βαρελόγλου 

  Η «Πανάγαπη» του Θεού αποτελεί την απόλυτη και άπειρη δύναμη που δημιούργησε την Κτίση.

Ο Θεός, ως Δημιουργός, «ενεφύσησεν αδιαίρετον ζώσαν πνοήν εις το κτίσμα του», δηλαδή ενέπνευσε ζωή και ουσία σε όλη τη δημιουργία.

Το «μπόλιασμα» αναφέρεται στην επιλογή του Θεού να ενσωματώσει την «ιδιότητα Του» και «απεριόριστου «μπολιάσματος»» στην ανθρώπινη ύπαρξη, χαρίζοντας την Καλλιτεχνική φύση και τη δυνατότητα για «πλήρη απολύτως» ευτυχία.

Μέσω αυτού του «μπολιάσματος», ο άνθρωπος γίνεται αποδέκτης της θείας χάρης και του ταλέντου, το οποίο καλείται να καλλιεργήσει και να αναπτύξει.

Έτσι, η «Πανάγαπη» εκφράζεται ως η πηγή της δημιουργίας, της ζωής, και της δυνατότητας του ανθρώπου να συμμετέχει ενεργά στο Θείο σχέδιο, επιστρέφοντας την «ευλογίαν Του» και αποδίδοντας «δοξα Θεού».

   Λιλικα Αρνακη : Ποια είναι η βασική ιδέα που τονίζεται σχετικά με την αποδοχή του «Ωραίου» και τη λειτουργία της Τέχνης, και ποιος είναι ο απώτερος σκοπός αυτής της λειτουργίας;

   Νικόλας Βαρελόγλου 

  Η βασική ιδέα που τονίζεται είναι ότι η αποδοχή του «Ωραίου» (ως προϋπάρχοντος δεδομένου) και η λειτουργία της Τέχνης δεν είναι απλά μια αισθητική απόλαυση, αλλά μια πράξη υποταγής στην «Πανάγαπη» του Θεού. 

Η Τέχνη, ως «δωροδοτικόν χάρισμα», αποτελεί μέσο για την «εμβάθυνση της ευαισθησίας μας δια του χρωστήρος κλπ», αναζητώντας την «υπερπλάγιαν γνώσιν» και εισχωρώντας στο «εσώτερον της απλότητος της θεϊκής παραχωρήσεως».

Ο σκοπός δεν είναι η αναπαραγωγή του Ωραίου, αλλά η κατανόηση και η πρόσληψη της ουσίας του, ώστε να κοσμήσει και να κεντρίσει την «Καλλιτεχνική μας υπόσταση». 

Ο απώτερος σκοπός της Τέχνης είναι η συμβολή της «θείας Αρωγής» στη δημιουργία του καλλιτέχνη, με αποτέλεσμα να εκτοξεύεται το μέγεθος της «ΠΑΝΑΓΑΠΗΣ ΤΟΥ» και να προσδιορίζεται η αγάπη μας προς το ωραίο, φέρνοντας «Δόξα Κύριε Δόξα σου».

Εν τέλει, η Τέχνη γίνεται «μέσον προσεγγίσεως» και «Οδηγία εις την θεϊκή βιολαία», όχι για να κυριαρχήσουμε, αλλά για να οδηγηθούμε «εις την κατάκτηση ενός μεγάλου Άθλου της ψυχής μας», που είναι η αιώνια ζωή.

Λιλικα Αρνακη : Ποια είναι η σημασία της «Σποράς της λογοτεχνικής ήθος» και πώς αυτή σχετίζεται με την «ενεργή» συμμετοχή του ανθρώπου στο Θείο σχέδιο;

   Νικόλας Βαρελόγλου 

Η «Σπορά της λογοτεχνικής ήθος» αναφέρεται στην ενσυνείδητη καλλιέργεια και διάδοση της πνευματικής και ηθικής γνώσης που πηγάζει από τον «θείο λόγο».

Δεν πρόκειται για υποκειμενική γνώμη, αλλά για «μεγαλειώδες αντίβαρον της ζωγραφικής μυσταγωγίας», μια πρόσκληση σε ταπεινή αναζήτηση και γραφή.

Η ενεργή συμμετοχή του ανθρώπου στο Θείο σχέδιο επιτυγχάνεται όταν το «χοϊκό σκεύος» μας, μετά την επεξεργασία του «δημιουργία» και την «Ευλογίαν Του», μεταμορφώνεται και «εναποτίθενται εις ημάς η ευτυχία» – όχι ως παθητική αποδοχή, αλλά ως «ενεργό» συμμετοχή.

Αυτό επιτυγχάνεται μέσω του «μπολιάσματος» και της αποδοχής της «Καλλιτεχνικής φύσης», που οδηγεί στην «ανταπόδοσιν» προς τον πλησίον και στην απόδοση «Δόξας Θεού».

Η «Σπορά» αυτή αποτελεί τη συνειδητή προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το «εγωισμό» και το «φρόνημα της αρνήσεως», αναδεικνύοντας την «απεριόριστο» και «δωρεάν» αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο.

      Λιλικα Αρνακη :    Ποια είναι η κεντρική θέση του «Επιλόγου» σχετικά με τον ρόλο της Τέχνης στην ανθρώπινη αναζήτηση και πώς αυτή διαφέρει από μια υποκειμενική ή ανθρωποκεντρική προσέγγιση;

   Νικόλας Βαρελόγλου 

 Εάν δεν συντρέχει ο λόγος Αγάπης Θεού, τότε η Τέχνη εκφυλίζεται σε «μπούσουλα» ιδιοτέλειας, φρενήρη διέγερση κοσμικού φρονήματος, και μια αγωνια διαδρομή χωρίς στοχασμό Αγάπης προς το Ωραίο.

Σε αυτή την περίπτωση, καταλήγει να έχει ως κέντρο μόνο τον άνθρωπο, οδηγώντας σε Ζόφο, φόβος, ειδωλολατρία του κτίσματος, μια αδιέξοδη και μη ειρηνοποιό διαδρομή.

Αντιθέτως, ο στοχασμός προς το Ωραίο δεν είναι μόνο υποκειμενικός, αλλά ενέχει θέση αντικειμενικής τοιαύτης πλέον αποδοχής.

Όταν η προσέγγιση (δια της Τέχνης) αποδέχεται την απόλυτη «ωραιότητα» του «λίαν καλώς εποίησεν…» (του Θεού), τότε η αντανάκλαση αυτής της ωραιότητας στο υποκείμενο (ζωγράφο) απορροφάται αναλόγως της δυνατότητας να κρίνει ο καλλιτέχνης, το «φαίνεσθαι», σε σχέση με τη δύναμη της εντάσεως που μπορεί να διαθέσει.

Συνεπώς, για το Ωραίο, ως αποδοχή, ως αντίληψη, τότε είναι σχετικό.

  Λιλικα Αρνακη :  Συνοψίζοντας, η Τέχνη, για να είναι αληθινή και λυτρωτική, πρέπει να βασίζεται στον λόγο της Αγάπης του Θεού και να αναγνωρίζει μια αντικειμενική ωραιότητα που πηγάζει από τη Θεία Δημιουργία, ξεπερνώντας την απλή υποκειμενική θέαση και την ανθρωποκεντρική ειδωλολατρία.

Αναζητώντας την Αλήθεια Μέσα από τον Καμβά: Η Πνευματική Διαδρομή του Καλλιτέχνη στο Άγιο Όρος

Και κάπως έτσι, φτάνοντας στο τέλος αυτής της τόσο πλούσιας και διαφωτιστικής συνέντευξης με τον κύριο Βαρελόγλου, αισθανόμαστε όχι μόνο πλουσιότεροι σε γνώση, αλλά και βαθύτερα εμπνευσμένοι.

Οι επισημάνσεις του σχετικά με την Τέχνη ως μια θεία δωρεά, ως μέσο για την αποκάλυψη του Ωραίου και την προσέγγιση του Θείου, δίνουν μια νέα διάσταση στην κατανόηση του καλλιτεχνικού φαινομένου.

Μας υπενθύμισε ότι η αληθινή αξία της τέχνης δεν βρίσκεται στην ιδιοτελή απόλαυση ή στην ανθρώπινη ματαιοδοξία, αλλά στην ικανότητά της να γεφυρώνει το ανθρώπινο με το υπερβατικό, να υπηρετεί τον πλησίον και να οδηγεί στην αληθινή ευτυχία.

Ο ρόλος του καλλιτέχνη, όπως τον περιέγραψε, είναι ιερός, μια συνεχής υποταγή στο Θείο θέλημα, μια διαδικασία μεταμόρφωσης και προσφοράς.

Αυτή η συζήτηση με τον κ. Βαρελόγλου μας ενέπνευσε να ξαναδούμε την κοινωνία, τη φιλοσοφία και την προσωπική μας ελευθερία μέσα από έναν καθρέφτη που δεν παραμορφώνει, αλλά αποκαλύπτει.

Μας προκάλεσε να κοιτάξουμε πίσω από τις λέξεις και να αναρωτηθούμε για την ουσία, για την ύπαρξή μας σε έναν κόσμο που συνεχώς εξελίσσεται και αμφισβητεί τα όριά του.

Ο κ. Βαρελόγλου μας υπενθύμισε ότι η ελευθερία δεν είναι απλώς ένα δικαίωμα, αλλά μια διαρκής αναζήτηση, ένας δρόμος που απαιτεί θάρρος και ανυποχώρητη πίστη,αποτέλεσε μια αναγκαία υπενθύμιση ότι η ζωή είναι περισσότερο από απλούς μηχανισμούς και κοινωνικές κατασκευές — είναι η συνεχιζόμενη αναζήτηση της αλήθειας και της ελευθερίας μας.

Ευχαριστούμε θερμά τον κύριο Βαρελόγλου  για τον πολύτιμο χρόνο του και τις τόσο ουσιαστικές του σκέψεις. Ελπίζουμε αυτή η συνέντευξη να αποτελέσει έναυσμα για όλους μας να αναζητήσουμε την ομορφιά όχι μόνο στα έργα τέχνης, αλλά και στην ίδια τη ζωή, αναγνωρίζοντας τη θεία σπίθα που φωλιάζει μέσα σε κάθε δημιουργία, ο οποίος με την ανοιχτόκαρδη ειλικρίνειά του και τη φιλοσοφική του στάση απέναντι στη ζωή, μας προσφέρει μια εμπειρία σκέψης που θα παραμείνει χαραγμένη στο μυαλό μας. 

 Ευχαριστώ επίσης το Vima365.gr, για την ευκαιρία να φέρουμε αυτή τη μοναδική συνέντευξη κοντά στους αναγνώστες του και να τους προσκαλέσουμε να ταξιδέψουν στις ίδιες σκέψεις που μας ενέπνευσαν.

Με εκτίμηση  και σεβασμό

vima365.gr

Λιλίκα Αρνάκη