vima365

Το τ α φ ι κ ό Μ ν η μ ε ί ο του Θ ε μ ι σ τ ο κ λ ή στον Π ε ι ρ α ι ά είναι το κορυφαίο σύμβολο του μεγαλυτέρου λιμένα της Ελλάδας, και βρίσκεται μέσα στις εγκαταστάσεις της Ναυτικής Διοίκησης Αιγαίου, στο Ακρωτήριο Άλκιμος να …κοιτάει την Σαλαμίνα (Λόρδος Βύρωνας, Ιωάννης Τραυλός -1988, Γιώργος Σταϊνχάουερ).

Ο ναύαρχος και λαμπρός διπλωμάτης Θεμιστοκλής υπήρξε, ο σωτήρας του Ελληνικού πολιτισμού και της Ευρώπης με την νίκη που κατέβαλε στην ναυμαχία της Σαλαμίνας επι των Περσών το (480 π.Χ.), ο επανιδρυτής της πόλης του Πειραιά με το Ιπποδάμειο σύστημα των κλασικών χρόνων, η στρατηγική προσωπικότητα που κατέστησε θαλασσοκράτειρα την Αθηναϊκή Δημοκρατία, και ο μέγας λάτρης του Δημοκρατικού πολιτεύματος της Αθήνας. Τον μνημονεύουν ο Θουκυδίδης, ο Πλούταρχος, ο Παυσανίας, ο Διόδωρος του Περιηγητή, ο Πλάτωνας του Κωμικού, και πλείστοι άλλοι μεταγενέστεροι σπουδαίοι ιστορικοί.

Όμως είχε την ίδια μοιραία τύχη με άλλους Μεγάλους άνδρες της Ελληνικής αρχαιότητας, και έτσι παρά τους θριάμβους του, κατηγορήθηκε ως πολιτικά «επικίνδυνος» για την Πολιτεία, και λόγω της εμμονής του να μεταφερθεί το διοικητικό και πολιτιστικό κέντρο της Αθήνας από την Ακρόπολη στον Πειραιά, (όπως μαρτυρούν και τα όστρακα της εξορίας του), τελικώς καταδικάστηκε και διέφυγε στην Μαγνησία της Ασίας διωγμένος από την πατρίδα του, όπου και πέθανε από την στεναχώρια του το (459 π.Χ.) σε ηλικία (65) ετών.

Η μετακομιδή των οστών του σύμφωνα με τις τελευταίες επιταγές του να ταφεί στην γενέτειρά του, έγινε «λάθρα» απο τους συγγενείς του, από τον αρχικό τόπο θανάτου του στην Μαγνησία προς τον Πειραιά, την εποχή του Κόνωνα (συνεχιστή και θαυμαστή του έργου του Θεμιστοκλη), και εγένετο αυτονόητα κρυφά παρά την μεταμέλεια των Αθηναίων, αφου δεν είχε υπάρξει αναίρεση της καταδικαστικής απόφασης που του είχε επιβληθεί.

Ο τρόπος μετακομιδής των οστών του περιγράφεται από τον Αριστοφάνη στο έργο του Ιππείς (80-85).

Ο δε Θουκυδίδης καταγράφει με σαφήνεια ότι: «….τα δε οστά φασί κομισθήναι αυτού οι προσήκοντες οίκαδε κελεύσαντος εκείνου και τεθήναι κρυφά Αθηναίων εν τη Αττική ου γαρ εξήν θάπτειν ως επι προδοσία φεύγοντος….» (Ι 138,4-6). Γιαυτό και το μνημείο στον λιμένα του Πειραιώς δεν υπήρξε το λαμπρό οικοδόμημα αντάξιο της σπουδαίας προσωπικότητας και ιδιοφυΐας του.

Ο «ταπεινός» τύμβος του Θεμιστοκλή στο Ακρωτήριο Άλκιμος (σημερινή θέση Καλαμπάκα), είναι ορατός από παντού, εις άπαντες που έπλεαν και πλέουν εισερχόμενοι και εξερχόμενοι του κεντρικού λιμένος του Κάνθαρου (Πειραιώς).

Επάνω σε μία υπερυψωμένη τρίβαθμη βαση (κρηπίδα) έστεκε ένας αράβδωτος κίονας ύψους εννέα (9) μέτρων, από πορώδη Πειραϊκή πέτρα αναστηλωμένη από τον καθηγητή Ορλάνδο το 1952, (γιατί ήταν πεσμένη στο έδαφος στην θέση της παλιάς ψαροταβέρνας «Παρλαμά»), με κάποια μη σωζόμενη γλυπτή επίστεψη.

Η ορθογώνια κατασκευή με μήκος (6,4μ.) και πλάτος (5 μ.) μαζί με ένα προστατευτικό τοιχίο πάχους (1,2 μ.).

Η μεγαλύτερη λάρνακα από τις συνολικά τέσσερεις (4) σαρκοφάγους, εκείνη που αντιστοιχεί στον Θεμιστοκλή, είναι γεμάτη νερά από την ανύψωση της στάθμης της θάλασσας στην πάροδο των ετών, και το χειμέριο κύμα. Στην πλινθοσειρά της σαρκοφάγου υπάρχει η επιγραφή (Ορλάνδος): «ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΣ ΝΙΚΟΚΛΕΟΣ ΦΡΕΑΡΡΙΟΣ»