ΚΟΜΨΟΤΕΧΝΗΜΑ του ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΙΣΜΟΥ

Απο την Μιράντα Σκηνίτη – Διπλωματούχος Ξεναγός
Από το Αρχαιολογικό Μουσείο Θυρρείου Αιτωλοακαρνανίας
Ένα αριστούργημα μικρογλυπτικής του ά μισού του (18 ου) αιώνα κατασχέθηκε στα χέρια ντόπιου αρχαιοκαπήλου γύρω στο 1960, και κοσμεί την προθήκη με αρχαία κεραμικά του Αρχαιολογικού Μουσείου Θυρρείου στην Αιτωλοακαρνανία, όπως μας εξιστορεί η αρχαιολόγος Βίβιαν Στάϊκου.
Πρόκειται για ένα μικρό πλακίδιο ελλειψοειδές και ελαφρώς κυρτό (φωτό) με διαστάσεις (7,5 Χ 5,3 εκ.) από μ ά ρ γ α ρ ο ή αλλιώς σ ε ν τ έ φ ι, που διατηρεί σε μικρό βαθμό το αρχικό περίγραμμα του μαργαριτοφόρου όστρεου (θαλάσσιου οστράκου) με τις κρυστάλλινες, λείες και ιριδίζουσες επιφάνειες στο εσωτερικό του.

Εκείνο που εντυπωσιάζει είναι η άνω όψη με την ανάγλυφη παράσταση που απεικονίζει το μυθικό χαλκουργείο του Ηφαίστου μέσα στο εργαστήριο του, όπου σε αγαστή συνεργασία με τους Κύκλωπες κατεργάζονται αγάλματα αντί όπλων.
Το θέμα αυτό αποτέλεσε πηγή έμπνευσης διαχρονικά, από την αρχαιότητα μέχρι την σύγχρονη εποχή για κοσμηματοπώλες, ζωγράφους, αγγειογράφους, και τεχνικούς μωσαϊκών.
Τα δε έργα μικροτεχνίας απαιτούσαν χειρουργική μαεστρία από επιδέξιους τεχνίτες με λαμπρή όραση (ίσως και φακούς), για την λάξευση του σκληρού μαργάρου με τα ίδια λεπτά εργαλεία κατεργασίας ελεφαντόδοντου και πολυτίμων λίθων.
Για την δημιουργία του αναγλύφου εφαρμόζονταν αφ´ενός @οξέα για την κοίλανση με σμίλες, ενώ οι έξεργες επιφάνειες αλείφονταν με κερί για προστασία.
Η ενδιαφέρουσα πολύπλοκη σκηνή απεικονίζει τον Ήφαιστο στο αρχαίο χαλκουργείο με (4) γυμνούς τεχνίτες γύρω από τον ακμονα που εδράζεται σε λιθόκτιστη ορθογώνια βάση. Οι (3) Κύκλωπες κρατούν σφύρες και σφυρηλατούν εναλλάξ την χάλκινη κεφαλή αγάλματος, καθώς ο γενειοφόρος μεταλλοτεχνίτης που παραπέμπει στον Ήφαιστο, συγκρατεί την κεφαλή με πυράγρα. Κάποιος επιπλέον άνδρας πλησιάζει κουβαλώντας στην πλάτη κοφίνι με ξύλα προφανώς για το αναμμένο καμίνι., ενώ μία ακόμη μπρούτζινη κεφαλή κείτεται κατά γής δίπλα στην βάση του άκμονα. Στο βάθος εμφανίζεται λιθόκτιστη τοξοστοιχία με (3) διαδοχικά αψιδωτά ανοίγματα, και δεξιά το καμίνι με άνοιγμα στη βάση του κτισμένο με επάλληλες σειρές οπτόλινθων.
Η γεωμετρική οργάνωση των μορφών με προοπτική απόδοση του βάθους, και οι ανατομικές αναλογίες αντιγράφουν τα ιδεώδη γυμνά αντρών της αρχαίας Ελληνικής Τέχνης, παρότι δεν αποτελεί τέχνεργο του Ελληνικού πολιτισμού παρά την θεματολογία του.
Πρόκειται εξαίρετο δείγμα Ευρωπαϊκής Νεοκλασικής τέχνης που διακοσμούσε ένα κυτίον πολυτελείας (ταμπακιέρα ή κοσμηματοθήκη ή κιβώτιο χρημάτων), με το σκέπασμά του να φέρει ένθετο το περιγραφέν πλακίδιο του ονειρεμένου αυτού έργου τέχνης.
Εύκολα κανείς μπορεί να το θεωρήσει παρεμφερές με τους αρχαίους σφραγιδόλιθους σε ημιπολύτιμους λίθους ( Μυκηναϊκούς ή Μινωϊκούς) της εποχής της Χαλκοκρατίας, όμως λανθασμένα , διότι η μόδα τους υπήρξε διαδεδομένη την εποχή του Rococo στην δυτική Ευρώπη.
Απολαύστε το κομψοτέχνημα με την Ελληνική παραδοσιακή μυθολογική παρουσία του θέματος!
ΠΗΓΗ:
1.Από το Αρχαιολογικό Μουσείο Θυρρείου Αιτωλοακαρνανίας
2. Μελέτη αρχαιολόγου Βίβιαν Στάικου
Το σχόλιο σας θα δημοσιευθεί αφου εγκριθεί πρώτα απο τον διαχειριστή για την αποφυγή υβριστικού η προσβλητικού περιεχομένου.