Η ζωή μέσα σε μικρές όπως η Ελευσίνα …
Απο τον Στελιο ΤαντουρηΗ ζωή μέσα σε μεγάλες πόλεις όπως η Αθήνα αλλά και πιο μικρές όπως η Ελευσίνα που κατοικώ σε κάνει να αντιληφθείς ολοένα και περισσότερο πως το πράσινο δεν αποτελεί απλώς μια ανάσα μέσα στο τσιμέντο αλλά είναι ένα ζωντανό κύτταρο του ίδιου του αστικού σώματος.
Δεν πρόκειται για πολυτέλεια ή διακοσμητική προσθήκη, είναι ένα βαθύ πολιτισμικό και βιολογικό αίτημα ,ένα αίτημα ισορροπίας και αρμονικής συνύπαρξης ανάμεσα στον άνθρωπο και το περιβάλλον που τον φιλοξενεί.
Αναμφίβολα μια πόλη, όσο πυκνή ή βιομηχανοποιημένη κι αν είναι, παραμένει ένα οικοσύστημα.
Κάθε δέντρο, κάθε ρίζα, κάθε σκιά συνιστά έναν μικρό μηχανισμό απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα, ρύθμισης της θερμοκρασίας, προστασίας από την ηχορύπανση και βελτίωσης της ψυχολογίας των κατοίκων.
Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι ακόμη και η παρουσία ενός μικρού πάρκου ή ενός δενδροστοιχισμένου δρόμου μπορεί να μειώσει τη θερμοκρασία μιας περιοχής έως και 3°C.
Αυτό δεν είναι ένας απλός αριθμός, είναι ποιότητα ζωής, είναι υγεία, είναι ευεξία για όλους μας.
Άλλες επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι η συστηματική επαφή με το πράσινο μειώνει τα επίπεδα άγχους, ενισχύει την καρδιοαναπνευστική λειτουργία, ακόμη και βελτίωση της συγκέντρωσης.
Τα παιδιά που μεγαλώνουν κοντά σε χώρους πρασίνου έχουν καλύτερη ψυχική ισορροπία και υψηλότερη συναισθηματική νοημοσύνη.
Ενήλικες που περπατούν καθημερινά σε πάρκο ή ανάμεσα σε δέντρα, εμφανίζουν μειωμένα συμπτώματα κατάθλιψης και πιο σταθερή πίεση.
Δεν είναι τυχαίο, η φύση λειτουργεί σαν βιολογικός ρυθμιστής.
Το βλέμμα πάνω στο πράσινο χρώμα των φύλλων, ο ήχος του ανέμου, η μυρωδιά της γης , όλα αυτά έχουν την δυνατότητα να επανεκκινήσουν το νευρικό μας σύστημα.
Βέβαια, δεν είναι μόνο το θέμα της σωματικής υγείας, είναι και το θέμα της ψυχικής που τα τελευταία χρόνια αρχίζει και παίρνει μορφή μάστιγας.
Ο άνθρωπος που δεν βλέπει πράσινο, χάνει σιγά σιγά την αίσθηση του χρόνου και των εποχών .
Βιώνει πολύ πιο αγχωτικά την καθημερινότητα του.
Οι κάτοικοι πυκνοχτισμένων περιοχών βιώνουν υψηλότερα επίπεδα απομόνωσης και επιθετικότητας, ενώ οι περιοχές με δέντρα καταγράφουν λιγότερα περιστατικά βίας και περισσότερης κοινωνικής συνοχής.
Η παρουσία του πρασίνου μας κάνει πιο γαλήνιους, πιο δεκτικούς , πιο δημιουργικούς και πιο συνεργάσιμους.
Παρ’ όλα αυτά η αστική ανάπτυξη στην Ελλάδα και ιδίως στην Αθήνα αλλά και στις βιομηχανικές περιφέρειες όπως η Ελευσίνα υπήρξε επί δεκαετίες αποκομμένη από αυτό το οικολογικό μέτρο.
Το πράσινο αντιμετωπίστηκε ως υπόλοιπο των έργων για να γεμίσει ο χώρος και όχι ως κεντρική αρχή σχεδιασμού.
Η Ελευσίνα για παράδειγμα με το βαρύ της παρελθόν στη βιομηχανία, κουβαλά ακόμα τις πληγές του μεταπολεμικού μοντέλου ανάπτυξης.
Κι όμως, μέσα από τα τελευταία χρόνια πολιτιστικής και περιβαλλοντικής αναγέννησης, δείχνει πως η πράσινη μετάβαση δεν είναι ουτοπία, αλλά ανάγκη και πράξη.
Προσωπικά ως εικαστικός βλέπω το πράσινο όχι μόνο ως φυσικό στοιχείο αλλά ως αισθητικό και φιλοσοφικό σύμβολο.
Είναι το χρώμα της συνέχειας, της ελπίδας, της επανεκκίνησης.
Κάθε δέντρο που φυτεύεται στην πόλη είναι μια δήλωση πίστης στο μέλλον.
Η Αθήνα και η Ελευσίνα έχουν ανάγκη από αυτήν τη δήλωση, από χώρους όπου το πράσινο να λειτουργεί όχι μόνο ως ανάσα αλλά και ως τόπος συλλογικής εμπειρίας.
Φανταστείτε πλατείες που σκιάζονται από δέντρα, πάρκα που φιλοξενούν καλλιτεχνικές εγκαταστάσεις από ανακυκλωμένα υλικά, αυλές σχολείων που μεταμορφώνονται σε μικρά οικολογικά εργαστήρια.
Αυτό είναι το όραμα μιας πόλης που βλέπει στο μέλλον και φροντίζει τους δημότες της.
Δεν μπορεί να υπάρξει πράσινη πόλη χωρίς πράσινη σκέψη.
Η οικολογική συνείδηση βέβαια δεν επιβάλλεται ούτε με νόμους ούτε με διατάγματα.
Ξεκινά από το σχολείο, από το σπίτι, από τη γειτονιά.
Ξεκινά από το να μάθουμε στα παιδιά μας πως το δέντρο δεν είναι μόνο σκιά για το καλοκαίρι, αλλά φίλος, σύμμαχος και κομμάτι της συλλογικής μας ύπαρξης.
Θα αναφερθώ πάλι στην Ελευσίνα, μιας και είναι η αγαπημένη μου πόλη, όπου η σχέση με τη γη και το περιβάλλον είναι ιστορικά φορτισμένη από τη Δήμητρα και τα Μυστήρια ως τα σύγχρονα οικολογικά κινήματα.
Όλα αυτα την κάνουν να αποκτά μια βαθύτερη σχεδόν ιερή διάσταση τουλάχιστον στα δικά μου μάτια.
Το πράσινο εδώ στην Ελευσίνα είναι συνέχεια μιας παράδοσης που ενώνει το φυσικό με το πνευματικό. Όπως τότε οι άνθρωποι τιμούσαν τη γη ως Θεά, έτσι και σήμερα καλούμαστε να την τιμήσουμε μέσα από τη φροντίδα και την αναγέννηση του χώρου.
Η Ελευσίνα ως γνωστόν υπήρξε επί δεκαετίες σύμβολο βιομηχανικής ρύπανσης.
Σήμερα όμως αναδεικνύεται σε παράδειγμα μετασχηματισμού, από τη βιομηχανία στην πολιτιστική δημιουργία, από τη ρύπανση στην περιβαλλοντική ευαισθησία.
Το βλέπουμε στα πάρκα, στις δεντροφυτεύσεις, στις δράσεις πολιτών, αλλά και στην καλλιτεχνική έκφραση που στρέφεται στην διάδοση του περιβαλλοντικού μηνύματος.
Κάθε φορά που φυτεύεται ένα δέντρο στα εδάφη που άλλοτε ήταν εργοστάσια, είναι σαν να γράφεται μια νέα σελίδα στην ιστορία της πόλης.
Μια πόλη δεν καθαρίζει μόνο με έργα υποδομής, καθαρίζει με συμμετοχή, με κοινή ευθύνη και με αλλαγή νοοτροπίας.
Η οικολογική συνείδηση όπως μου αρέσει να λέω και είναι αλήθεια, πάνω απ’ όλα, είναι στάση ζωής.
Κάθε μας επιλογή στην καθημερινή ζωή μας ,από το πώς κινούμαστε, πώς ανακυκλώνουμε, μέχρι το πώς δημιουργούμε, συμβάλλει ή αφαιρεί από το συλλογικό οικολογικό αποτύπωμα.
Όπως προανέφερα ως καλλιτέχνης που εργάζομαι με ανακυκλώσιμα υλικά, νιώθω πως κάθε έργο μπορεί να γίνει φορέας οικολογικής ευαισθητοποίησης.
Πάντα θεωρούσα ότι τέχνη έχει τη δύναμη να μεταμορφώσει τη συνείδηση περισσότερο από οποιοδήποτε σύνθημα.
Η Αθήνα και η Ελευσίνα έχουν ανάγκη όχι μόνο από περισσότερα δέντρα, αλλά και από περισσότερους ανθρώπους που τα «βλέπουν», τα σέβονται και τα υπερασπίζονται.
Μια πόλη που δεν αγαπά το πράσινο, δεν αγαπά τον εαυτό της.
Καλό είναι να θυμόμαστε ότι η ευθύνη για το πράσινο δεν ανήκει μόνο στον Δήμο που ζούμε ή στο κράτος.
Ανηκει και σε εμάς.
Ακόμη και ως απλοί δημότες μπορούμε να γίνουμε πράσινοι πυρήνες αλλαγής.
Μπορούμε να υιοθετήσουμε μικρούς χώρους.
Ένα δέντρο έξω από το σπίτι μας, ένα παρτέρι στη γειτονιά, μια λωρίδα με φυτά στο πεζοδρόμιο.
Η φροντίδα του πρασίνου είναι καθημερινή πράξη πολιτισμού.
Μπορούμε να δημιουργήσουμε κοινοτικούς κήπους.
Σχολεία, πολυκατοικίες, πολιτιστικοί σύλλογοι μπορούν να καλλιεργήσουν μικρά λαχανικά, αρωματικά φυτά και λουλούδια.
Περιορίζουμε το τσιμέντο στις αυλές μας στα και τα μπαλκόνια μας.
Ακόμη και λίγες γλάστρες ή κάθετοι κήποι στις πολυκατοικίες έχουν την ικανότητα να βελτιώσουν την θερμοκρασία και να προσφέρουν μικρές οάσεις δροσιάς.
Ανακυκλώνουμε τα οργανικά απορρίμματα για να φτιάξουμε κομπόστ μειώνοντας τα σκουπίδια .
Συμμετέχουμε σε δεντροφυτεύσεις και καθαρισμούς.
Απαιτούμε την εφαρμογή πράσινων πολιτικών.
Κάθε πολίτης έχει φωνή, ζητάμε περισσότερα πάρκα, καλύτερη φροντίδα, αστικό σχεδιασμό με οικολογικό κριτήριο.
Η σημασία του πρασίνου και της οικολογικής συνείδησης στον αστικό ιστό δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στην αισθητική αναβάθμιση ή στη βελτίωση του μικροκλίματος.
Είναι υπαρξιακό αίτημα,υπαρξιακή ανάγκη ,να ξαναθυμηθούμε ότι ανήκουμε στη φύση, ακόμα κι όταν περπατάμε σε δρόμους γεμάτους μπετόν.
Από την Αθήνα έως την Ελευσίνα, το πράσινο δεν πρέπει να είναι το περιθώριο της πόλης, πρέπει να είναι ο πυρήνας του σχεδιασμού των επόμενων ημερών.
Ημερών που θα είναι καλύτερες από αυτές που ζήσαμε εμείς γιατί το χρωστάμε πραγματικά στις επόμενες γενιές.
Το σχόλιο σας θα δημοσιευθεί αφου εγκριθεί πρώτα απο τον διαχειριστή για την αποφυγή υβριστικού η προσβλητικού περιεχομένου.