vima365

Ρητορική και Θάλασσα: Το Στοίχημα των Δώδεκα Μιλίων Από τον Χρήστο Κατσέα

Ρητορική και Θάλασσα: Το Στοίχημα των Δώδεκα Μιλίων

   Από τον Χρήστο Κατσέα

Άκουσέ με προσεκτικά· όταν ακούει κανείς τον κ. Χακάν Φιντάν να ξεστομίζει
με τόση αμετροέπεια «δεν δέχομαι τα 12 μίλια», γίνεται αμέσως φανερό πού
εστιάζεται η πραγματική μας δυστυχία: η ελληνική διπλωματία, βυθισμένη στα
ασπρο-γράμματα των νόμων και στα κείμενα της UNCLOS, αντικρίζει όχι
απλώς έναν ακόμη γείτονα, αλλ’ ένα ανθρώπινο υπόδειγμα ασυνεννοησίας·
μια αποκωδικοποίηση της ισχύος που συνδυάζεται με υπερηφάνεια
απόκρυφη και γεμάτη θράσος. Και έτσι, μπροστά στην αδιαμφισβήτητη
βαρβαρότητα της γλώσσας της εξουσίας, καταλαβαίνεις ότι δεν πρόκειται για
τυχαίο συμβάν· πρόκειται για την ίδια τη μορφή της ισχύος να σε κοροϊδεύει
με το χαμόγελό της.
Η απάντηση του κ. Γεραπετρίτη —λέει— «δεν ετεροκαθορίζεται η χώρα», «ό,τι
αφορά το εθνικό συμφέρον δεν συζητιέται». Μα, ομολογώ, με ανατριχιάζει ο
τρόπος πού αυτή η ρητορική απομονώνει το έθνος στον ιδιαζόντως
ισοπεδωμένο νομικισμό της, ώστε να φανεί ως ανίκητο, όμως στην
πραγματικότητα παραμένει ο άνθρωπος εκείνος πού φοβάται την ανατροπή
της καθημερινής του «πολιτικής σταθερότητας».
Η Τουρκία, απλώς μιλά, και λέει ό,τι όλοι φοβούνται να πουν — ότι η πολιτική
σκηνή μιας χώρας εξαρτάται απ’ τον φόβο της κοινής γνώμης. Και εκεί, στον
πυρήνα του θέματος, φανερώνεται η αλήθεια: δεν είναι τα 12 μίλια, ουδέ τα
νομικά κείμενα· είν’ ο φόβος. Φόβος υπό τον ιδιότυπο κανόνα του πολιτικού
κόστους.
Και η Ελλάδα; Σαφής, ανυποχώρητη, επίσημη — αλλά μήπως πολύ-
φοβισμένη στην άφωνη αυστηρότητά της; Η γραμμή των 12 μιλίων γίνεται
σύμβολο, και το σύμβολο μας απομακρύνει από τη ρεαλιστική επαφή με τον
κόσμο. Στην πραγματικότητα, όσο καλοστημένη η νομική πλευρά, τόσο το
πεδίο της ισχύος αφήνεται αόριστο — και σ’ αυτό το αόριστο γεννιέται η
διπλωματική αβεβαιότητα, η απαρατήρητη μικροπολιτική, και, τέλος, η κλασική
αποστασιοποίηση της Ελλάδος από την αναγκαία προληπτική Στρατηγική!
Η κρίσις, λοιπόν, δεν βρίσκεται στα 12 μίλια, ουδέ στη ρητορική της
απάντησης. Βρίσκεται στην ανικανότητα να εκφράσει κανείς απλώς: ποια είν’
η δύναμη, ποια η αποστολή, ποιοι είν’ οι κανόνες του παιχνιδιού πού παίζεται
στον αιθέρα της γεωπολιτικής.
Η θάλασσα δεν φοβάται! Φοβούνται οι άνθρωποι — κ’ εκεί πρέπει να στραφεί
η «πολιτική σοφία»: να σπάσει τον φόβο, να δώσει σχέδιο, και να διδάξει πώς
η σταθερότητα μπορεί να γίνει δύναμη και όχι φόβητρο.

Αυτό είν’ το πραγματικό στοίχημα της ρητορικής των 12 μιλίων: δεν κρίνεται
απλώς εκ των λόγων, αλλά εκ της υπόσχεσης να μήν φοβηθούμε τη
Θάλασσα!

Χρῆστος Κατσέας ἐπὶ τοῦ «Vima365.gr»