Η σχέση των αρχαίων Αιγυπτίων με τα ζώα ως κατοικίδια.
Απο τον Στελιο Ταντουρη
Όπως όλοι γνωρίζουμε η αρχαία Αίγυπτος είναι γνωστή για τη μεγαλοπρέπεια της, τους Φαραώ, τους ναούς και τις μνημειώδεις πυραμίδες της.
Ωστόσο, μέσα στην καθημερινότητα των αρχαίων Αιγυπτίων υπήρχε και μια πιο προσωπική, τρυφερή διάσταση, η στενή τους σχέση με τα ζώα ως κατοικίδια.
Τα κατοικίδια δεν ήταν απλώς χρήσιμα ή διακοσμητικά πλάσματα.
Κατείχαν θέση και μάλιστα ιδιαίτερη στην οικογένεια, στην κοινωνία αλλά και στη θρησκευτική κοσμοθεωρία.
Η τέχνη και τα κτερίσματα που έχουν βρεθεί ανα καιρούς αποκαλύπτουν ότι πολλοί Αιγύπτιοι είχαν ζώα μέσα στο σπίτι τους.
Σίγουρα είχαν γάτες τις οποίες λάτρευαν και τιμούσαν αφού τις συνέδεαν με τη θεά Μπαστέτ, προστάτιδα της γονιμότητας, της μουσικής και της οικογενειακής θαλπωρής.
Οι γάτες θεωρούνταν φύλακες του σπιτιού από τρωκτικά και φίδια, αλλά και πνευματικοί προστάτες.
Οι σκύλοι είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην κυνηγετική δραστηριότητα αλλά και στην καθημερινή συντροφιά.
Πολλές ταφές σκύλων δίπλα στους κυρίους τους αποδεικνύουν τον στενό συναισθηματικό δεσμό.
Βέβαια δεν έλειπαν και τα «εξωτικά ζώα» όπως οι πίθηκοι,σύμβολα ανήσυχου πνεύματος αλλά και ιερής σοφίας.
Στην εικόνα που παραθέτω βλέπουμε ένα ανάγλυφο που σώζεται σε τμήματα και βρίσκεται στο Neues Museum του Βερολίνου.
Το συγκεκριμένο ανάγλυφο βρέθηκε στην Σακκαρα και προέρχεται από την ταφική διακόσμηση του τάφου του αξιωματούχου Ρι ( Ry ή Rij) όπως αναγράφει.
Μπορούμε να δούμε την μορφή του πιθήκου της Μάϊας, συζύγου του αξιωματούχου η οποία κάθεται σε καρέκλα με το κατοικίδιο της δεμένο δίπλα.
Επίσης τα πουλιά και ιδιαίτερα τα γεράκια και οι πάπιες είχαν θέση ως κατοικίδια ή ως σύμβολα, συνδεδεμένα με τον θεό Ώρο ή με την αφθονία.
Μην ξεχνάμε ότι στην αιγυπτιακή θρησκεία, τα ζώα δεν ήταν απλώς σύντροφοι αλλά ενσάρκωναν και θεϊκές δυνάμεις.
Ο ίβις ( πτηνό με μακρύ κυρτό ράμφος που συναντάμε σε υγροβιότοπους) και ο μπαμπουίνος ήταν ιερά ζώα του Θωθ, Θεού της σοφίας.
Η γάτα όπως έχω γράψει αρκετές φορές αντιπροσώπευε την Μπαστέτ, Θεά και προστάτιδα των σπιτιών.
Ο ιερός ταύρος Άπις λατρευόταν ως η ζωντανή ενσάρκωση του θεού Πταχ και αργότερα του Όσιρι στην Μέμφιδα.
Στην αρχαία Αίγυπτο ακόμη και τα μικρά κατοικίδια μπορούσαν να αποκτήσουν ιερή υπόσταση.
Ευρήματα μουμιοποιημένων ζώων από γάτες και κροκόδειλους μέχρι και γεράκια δείχνουν ότι οι Αιγύπτιοι θεωρούσαν σημαντικό το ρόλο τους και στη μετά θάνατον ζωή.
Βλέπουμε πολύ συχνά κατοικίδια να εμφανίζονται σε ταφικές παραστάσεις, είτε δίπλα στον ιδιοκτήτη τους είτε ως ανεξάρτητες μορφές.
Η παρουσία τους στους τάφους συμβόλιζε την επιθυμία των κυρίων τους να συνεχίσει ο εν ζωή δεσμός τους με αυτά και στον άλλο κόσμο.
Χαρακτηριστικά, επιγραφές και ταφικές σκηνές αναφέρουν τα ονόματα σκυλιών και γατιών, φανερώνοντας ότι οι Αιγύπτιοι τα αντιμετώπιζαν ως μέλη της οικογένειας και όχι ως απλά ζώα.
Αξίζει να αναφέρω ότι η φροντίδα και η τρυφερότητα που έδειχναν οι Αιγύπτιοι απέναντι στα κατοικίδια τους φανερώνει μια κοινωνία όπου τα ζώα αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος της ζωής τους,ίσως και περισσότερο απ’ ότι σήμερα.
Δεν ήταν μόνο βοηθοί στο κυνήγι ή θρησκευτικά σύμβολα αλλά και σύντροφοι που προσέφεραν χαρά, στοργή και ασφάλεια.
Η σχέση τους με τα κατοικίδια μας φανερώνει έναν πολιτισμό που πέρα από την τεχνολογική και καλλιτεχνική του πρόοδο, αναγνώριζε τη σημασία των συναισθηματικών δεσμών με τα ζώα.
Η παρουσία τους στην τέχνη, στη θρησκεία και στην καθημερινότητα δείχνει ότι οι Αιγύπτιοι είχαν αντιληφθεί πολύ νωρίς πως η συντροφικότητα των ζώων αποτελεί αναντικατάστατο κομμάτι στην ζωή του ανθρώπου.
Το σχόλιο σας θα δημοσιευθεί αφου εγκριθεί πρώτα απο τον διαχειριστή για την αποφυγή υβριστικού η προσβλητικού περιεχομένου.
Greek
Arabic
Chinese (Simplified)
Dutch
English
French
German
Italian
Japanese
Portuguese
Russian
Spanish