Ιός του Δυτικού Νείλου
Γενικές Πληροφορίες
Λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου – Περίοδος μετάδοσης 2025
Κρούσματα λοίμωξης από ιό του Δυτικού Νείλου εμφανίζονται σε πολλές χώρες παγκοσμίως, όπως και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, σε ετήσια βάση. Τα έτη 2010-2014 και 2017-2024 καταγράφηκαν κρούσματα λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου σε διάφορες περιοχές (και) της χώρας μας, κατά τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες, ενώ κυκλοφορία του ιού έχει καταγραφεί σε όλες τις Περιφέρειες. Αυτό υποδηλώνει ότι ο ιός του Δυτικού Νείλου έχει εγκατασταθεί και στη χώρα μας, όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ως εκ τούτου, είναι πιθανή και αναμενόμενη η επανεμφάνιση περιστατικών στη χώρα μας και σε άλλες ευρωπαϊκές και γειτονικές χώρες, κατά την τρέχουσα περίοδο μετάδοσης 2025 (καθώς και σε επόμενες περιόδους), κατά την περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών.
Καθώς η επιδημιολογία του ιού είναι σύνθετη και καθορίζεται από πολλούς παράγοντες, οι περιοχές κυκλοφορίας του ιού και οι περιοχές εμφάνισης κρουσμάτων κατά την τρέχουσα περίοδο 2025 (και σε κάθε περίοδο μετάδοσης) δεν μπορούν να προβλεφθούν με ασφάλεια. Ως εκ τούτου, ο ΕΟΔΥ συστήνει την τήρηση ατομικών μέτρων προστασίας από τα κουνούπια, σε όλη την επικράτεια, καθόλη την περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών (και με ιδιαίτερη συνέπεια σε περιοχές με πρόσφατη καταγραφή κρουσμάτων).
‘Aτομα μεγαλύτερης ηλικίας, άτομα με ανοσοκαταστολή και άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα κινδυνεύουν περισσότερο να αρρωστήσουν σοβαρά και ως εκ τούτου θα πρέπει να προστατεύονται από τα τσιμπήματα κουνουπιών με ιδιαίτερη προσοχή και συνέπεια.
Συνοπτικά, τα εγχώρια κρούσματα λοίμωξης από ιό του Δυτικού Νείλου που διαγνώσθηκαν και δηλώθηκαν στη χώρα μας, τα τελευταία έτη (2010 – 2024), παρουσιάζονται στον Πίνακα που ακολουθεί.
| Κρούσματα λοίμωξης από ιό του ΔΝ | Έτος | ||||||||||||||
| 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | |
| Σύνολο κρουσμάτων | 262 | 100 | 161 | 86 | 15 | 0 | 0 | 48 | 3172 | 227 | 145 | 59 | 286 | 162 | 220 |
| Με εκδηλώσεις από το ΚΝΣ1 | 197 | 75 | 109 | 51 | 14 | 0 | 0 | 28 | 243 | 140 | 116 | 38 | 184 | 119 | 157 |
| Χωρίς εκδηλώσεις από το ΚΝΣ | 65 | 25 | 52 | 35 | 1 | 0 | 0 | 20 | 74 | 87 | 29 | 21 | 102 | 43 | 63 |
| Αριθμός θανόντων | 35 | 9 | 18 | 11 | 6 | 0 | 0 | 5 | 513 | 35 | 23 | 8 | 33 | 23 | 35 |
Πίνακας. Αριθμός δηλωθέντων εγχώριων κρουσμάτων λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου (ΔΝ), με και χωρίς εκδηλώσεις από το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) και αριθμός θανάτων σε ασθενείς με λοίμωξη από τον ιό, Ελλάδα, 2010 – 2024
- Εγκεφαλίτιδα ή/και μηνιγγίτιδα ή/και οξεία χαλαρή παράλυση.
- Περιλαμβάνεται ένα περιστατικό που μολύνθηκε το 2018, αλλά διαγνώσθηκε το 2019.
- Περιλαμβάνεται ένας θάνατος νοσηλευόμενου ασθενούς που μολύνθηκε το 2018 και κατέληξε το 2019.
Ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται κυρίως με το τσίμπημα μολυσμένων «κοινών» κουνουπιών. Τα κουνούπια μολύνονται από μολυσμένα πτηνά (ορισμένα είδη κυρίως άγριων πτηνών), ενώ οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί δεν μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό σε άλλα κουνούπια.
Η πλειοψηφία των ατόμων που μολύνονται από τον ιό δεν αρρωσταίνουν καθόλου ή παρουσιάζουν μόνο ήπια νόσο, ενώ λίγα άτομα (<1% όσων μολύνονται) εμφανίζουν σοβαρή νόσο που προσβάλλει το νευρικό σύστημα (κυρίως εγκεφαλίτιδα ή μηνιγγίτιδα). Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (άνω των 50 ετών) κινδυνεύουν περισσότερο να αρρωστήσουν σοβαρά, καθώς και άτομα με ανοσοκαταστολή και χρόνια υποκείμενα νοσήματα.
Η επιδημιολογική επιτήρηση της νόσου, η έγκαιρη εφαρμογή κατάλληλων ολοκληρωμένων προγραμμάτων διαχείρισης κουνουπιών και η λήψη μέτρων ατομικής προστασίας από τα κουνούπια αποτελούν διεθνώς τα πλέον ενδεδειγμένα μέτρα για την πρόληψη και τον έλεγχο της νόσου.
Στο πλαίσιο αυτό, κρίνεται αναγκαία αφενός η εγρήγορση των επαγγελματιών υγείας και αφετέρου η συνεχιζόμενη εγρήγορση των τοπικών και εθνικών αρχών.
Με στόχο την έγκαιρη εφαρμογή στοχευμένων μέτρων πρόληψης και απόκρισης, ο ΕΟΔΥ, σε κάθε περίοδο μετάδοσης, διενεργεί ενισχυμένη επιδημιολογική επιτήρηση της νόσου, διερευνά άμεσα τα περιστατικά και βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία και συνεργασία με τις αρμόδιες εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές.
Στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες για την κλινική εικόνα και τον τρόπο μετάδοσης του ιού, για τα επιδημιολογικά δεδομένα της λοίμωξης κατά τις περιόδους μετάδοσης του ιού (ετήσιες εκθέσεις επιδημιολογικής επιτήρησης και εβδομαδιαίες εκθέσεις κατά τις περιόδους μετάδοσης) και για τις δράσεις του ΕΟΔΥ για τη λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου.