vima365

ΤΑ ΑΣΒΕΣΤΟΚΑΜΙΝΑ ΤΟΥ ΚΟΚΚΙΝΟΠΗΛΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ … Απο τον Αθανάσιο Νούσια

ΤΑ ΑΣΒΕΣΤΟΚΑΜΙΝΑ ΤΟΥ ΚΟΚΚΙΝΟΠΗΛΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ …

    Απο τον Αθανάσιο Νούσια

Στα σύγχρονα χρόνια ο ασβέστης αποτελεί ένα εξαιρετικά χρήσιμο στοιχείο κατασκευών με πολλές εφαρμογές .

Η χρησιμότητά του βέβαια είχε ανακαλυφθεί πριν από πολλούς αιώνες . Αυτό που άλλαξε είναι ο τρόπος παραγωγής του καθώς πλέον έχουν εγκαταλειφθεί οι παλιότεροι παραδοσιακοί τρόποι και αντικαταστάθηκαν από σύγχρονες βιομηχανικές μεθόδους.

Ο ασβέστης λοιπόν που είναι ένα πανάρχαιο υλικό , στα αρχαία ελληνικά ονομαζόταν «άσβεστος τίτανος», όπου η λέξη «τίτανος» δήλωνε την ορυκτή λευκή σκόνη και ο επιθετικός προσδιορισμός «άσβεστος» δήλωνε ότι αυτή δεν είχε σβήσει.

Με την πάροδο του χρόνου, παρέμεινε μόνο το επίθετο «άσβεστος», το οποίο σήμερα δηλώνει τον κοινό ασβέστη.

Ο ασβέστης παράγεται από την καύση της ασβεστόπετρας ή ασβεστόλιθου , η οποία βρίσκεται σε μεγάλη αφθονία στην Ελλάδα ( και περιέχει ανθρακικό ασβέστιο -CaCΟ3- )

Η καύση του ασβεστόλιθου γινόταν παραδοσιακά σε βιοτεχνικά ασβεστοκάμινα.

Τα παραδοσιακά, αυτοσχέδια ασβεστοκάμινα είχαν περιορισμένη παραγωγή και λειτουργούσαν με καύσιμη ύλη την ξυλεία της περιοχής. Στην πορεία του χρόνου και με την αύξηση των αναγκών, αντικαταστάθηκαν από βιομηχανικές μονάδες με μεγάλη παραγωγή.

Ο ΚΟΚΚΙΝΟΠΗΛΟΣ της ΕΛΑΣΣΟΝΑΣ είναι ένας υπέροχος παραδοσιακός οικισμός που βρίσκεται στα 1250 μέτρα υψόμετρο . Κυριολεκτικά στην αγκαλιά του ΟΛΥΜΠΟΥ.

Η περιοχή εκεί είναι εξαιρετικά πλούσια σε ασβεστολιθικά πετρώματα .

Το γεγονός ευνόησε την παραγωγή ασβέστη στα πολλά ασβεστοκάμινα που συναντά κανείς στη διαδρομή προς τον οικισμό και τώρα έχουν έντονα πάνω τους τα σημάδια της εγκατάλειψης.

Τα καμίνια αυτά είχαν κατασκευαστεί από πέτρα που άντεχε στις υψηλές θερμοκρασίες. Διέθεταν καμινάδα και ο κυρίως χώρος καύσης των πετρωμάτων μπορούσε να έχει και βάθος άνω των 5 μέτρων .

Στη βάση του βάζαν ψιλά ξύλα , μετά πιο χοντρά και από πάνω ρίχναν τον ασβεστόλιθο .

Το πέτρωμα έκαιγε συνήθως ως και μία εβδομάδα και το ασφαλές κριτήριο για την περάτωση της εργασίας ήταν το χρώμα του καπνού.

Εάν από μαύρος γινόταν καθαρός και κατάλευκος ήταν δείγμα ότι ο ασβέστης ήταν έτοιμος !

Τα ασβεστοκάμινα του Κοκκινοπηλού λειτουργούσαν ως και την δεκαετία του 80 .

Μετά σταμάτησαν την παραγωγή και σταδιακά εγκαταλείφθηκαν. Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς ξεκίνησε αυτός ο παραδοσιακός τρόπος παραγωγής .

Οι ντόπιοι κάτοικοι κάνουν λόγο για πάνω από δύο αιώνες . Ίσως και πολύ παραπάνω , θα προσθέταμε , καθώς ο τόπος κατοικείται από τον 12ο αιώνα μ.Χ. Σε ένα σύγχρονο πέτρινο εικονοστάσι ( σε φωτό που παραθέτουμε ) οι σύγχρονοι απόγονοι ευχαριστούν τους προγόνους.

Πιθανόν για την παρακαταθήκη της τέχνης που άφησαν πίσω τους .

Η πιο παλιά ημερομηνία αναγράφει το έτος 1850 .

Επίσης άλλο ένα στοιχείο που οφείλουμε να παραθέσουμε , βάση μαρτυριών , είναι ότι εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχε κάποιο συνεταιριστικό σχήμα των παραγωγών ασβέστη .

Ούτε υπήρχε κάποιο , έστω και παλιό , ιδιωτικό εταιρικό σχήμα ώστε να διαθέτουμε στοιχεία για την σχετική εμπορική δραστηριότητα.

Πολλές οικογένειες τότε διέθεταν ασβεστοκάμινα είτε για ιδία χρήση είτε για εμπόριο .

Σήμερα , όπως αναφέραμε , τα ασβεστοκάμινα του Κοκκινοπηλού έχουν εγκαταλειφθεί .

Αυτά που είναι θεατά είναι αρκετά .

Σίγουρα υπάρχουν και άλλα βέβαια που πρέπει να τα ψάξει κανείς για να τα βρει. Κάποια έχουν χαλάσει εντελώς ενώ κάποια άλλα κρύβονται καλά στον ορεινό όγκο της περιοχής.

Οι εικόνες εγκατάλειψης είναι λυπηρές βέβαια .

Μερικά αποτελούν απλά χώρο απόθεσης απορριμμάτων .

Είναι κρίμα γιατί θα μπορούσαν , με κατάλληλη φροντίδα και μέριμνα , να προστεθούν στα αξιοθέατα της περιοχής ως υπαίθρια βιομηχανικά εκθέματα .

Επιμέλεια κειμένου /  Φωτογραφίες Θανάσης Νούσιας.

Πηγή πληροφοριών : anelixi 2020.org

Για το vima365