vima365

Οι Βεσπασιανές (Λατινικά Vespasianae ή Latrinae) στην Ρωμαϊκή Αγορά της Αθήνας, ανηγέρθησαν κατά την διάρκεια του (1 ου μ.Χ.) σύμφωνα με τον καθηγητή Α. Ορλάνδο.

Τα δημόσια αυτά αποχωρητήρια εξυπηρετούσαν το πολυπληθές κοινό που σύχναζε καθημερινά στο εμπορικό κέντρο της αρχαίας Αθήνας, κοντά στον Πύργο των Ανέμων.

Ο κόσμος τότε αποκαλούσε τα αφοδευτήρια «Σ ω τ ή ρ ι α», και αποτελούντο από ένα ορθογώνιο κτήριο με έναν μακρόστενο προθάλαμο και μία τετράγωνη αίθουσα που είχε λίθινα θρανία ( πάγκους), με σειρές κατά μήκος από στρογγυλές οπές και στις τέσσερεις (4) πλευρές του.

Κάτω από τους πάγκους υπήρχε βαθύ κανάλι με κλίση που απομάκρυνε τις ακαθαρσίες προς τον κεντρικό αγωγό της πόλης, με την συνεχή ροή των υδάτων που κατέβαζαν οι πηγές της βόρειας κλιτύος της Ακροπόλεως.

Η οροφή δε του οικοδομήματος ήταν περιμετρικά σκεπασμένη, και μόνον το κεντρικό ορθογώνιο αίθριο ήταν ακάλυπτο για τον φωτισμό και τον εξαερισμό του χώρου, με δυναμικότητα εξυπηρέτησης 64 ατόμων την ώρα…

Δεν υπήρχαν χωρίσματα μεταξύ των οπών όπου κάθονταν οι «ανακουφιζόμενοι», πράγμα που προωθούσε την επικοινωνία, ομαδικό κουτσομπολιό, σχόλια και αστεία, γκράφιτι, την ώρα που έκαναν την ανάγκη τους (Αριστοφάνης).

Όσο για «χαρτί υγείας», σκουπίζονταν με φύλλα σκόρδου (αντιμικροβιακά) οι πλούσιοι, με στρογγυλεμένα πετραδάκια ο λαός, με βότσαλα, και ιδίως με κεραμικά όστρακα (ψηφοδέλτια) από κάθε «οστρακοφορία» μετά την καταμέτρησή τους που πετάγονταν στα σκουπίδια, με τα ονόματα των…πολιτικών τους αντιπάλων.

Η επανάσταση προέκυψε όταν οι Ρωμαίοι εισήγαγαν τα θαλάσσια σφουγγάρια δεμένα στην άκρη ενός ξύλου (τηλεσκοπικό ξυλόσπογγο) που βουτούσαν σε νερό με ξύδι, τον αποκαλούμενο tersorium.

Η χρήση τους από κάποια στιγμή και έπειτα γινόταν επί πληρωμή, με αντίτιμο του ενός (1) οβολού για το εισιτήριο εισόδου, και ο φόρος πήγαινε αυτονόητα στο δημόσιο ταμείο.

Επειδή μάλιστα επί Ρωμαϊκής κυριαρχίας χρησιμοποιούσαν μεγάλες ποσότητες ούρων ως καθαριστικό στην βυρσοδεψία και κλωστοϋφαντουργία, προέβαιναν σε συλλογή ούρων των «πελατών» από δούλους σε μεγάλα πήλινα αγγεία για την εμπορία του.

Εν συνεχεία πωλούνταν ως καθαριστικό ιματισμού, επεξεργασίας μαλλιού, και κατεργασίας δερμάτων.

Μάλιστα , λόγω των πολύτιμων στοιχείων που περιήχαν σε αμμωνία, κάλιο, φώσφορο, μέταλλα, πίστευαν ότι τα ατομικά (προσωπικά) ούρα λεύκαιναν τα δόντια τους, και προστάτευαν από την τερηδόνα , οπότε τα χρησιμοποιούσαν ακόμη και…για βούρτσισμα των δοντιών!

Οι τουαλέτες ήταν αφιερωμένες στην θεά Τύχη, όπως μαρτυρούν οι απεικονίσεις της θεάς Fortuna στα ερείπια τους, καθώς οι κανόνες υγιεινής ήταν πλημμελείς……βοήθειά τους!