ΕΡΕΧΘΕΙΟ – ΣΤΗΛΗ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ
– Απο την Μιράντα Σκηνίτη
ΕΡΕΧΘΕΙΟ – ΣΤΗΛΗ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ με ΠΛΗΡΩΜΑ ΤΡΙΗΡΟΥΣ
(5 ος π.Χ.) αιώνος
Η μεγάλη λίθινη στήλη (φωτό) είχε τοποθετηθεί με μεγαλοπρέπεια σε δημόσια θέα στο Ερέχθειο της Ακροπόλεως, για να θυμίζει σε όλους την ναυτική υπεροχή της Αθήνας και το ετοιμοπόλεμο σε κάθε έκτακτο κίνδυνο.
Η αγαστή συνέργεια της Αθηνάς προστάτισσας της ναυσιπλοΐας και των ναυαγών (Αίσωπος), με τον Ποσειδώνα προστάτη των ναυτιλομένων και θεματοφύλακα των δυνάμεων της θάλασσας, υπήρξαν οι λατρευτικοί εγγυητές για τις τριήρεις του Αθηναϊκού στόλου σε καιρό ειρήνης και πολέμου.

Ο Ναυτικός Κατάλογος περιλαμβάνει τα ονόματα του πληρώματος με την συγκεκριμένη επαγγελματική τους αρμοδιότητα στο σκάφος τον (5 ου π.Χ.), σε απόλυτη ιεράρχηση των καθηκόντων τους.
Έτσι γρήγορα έδρασε ο Θεμιστοκλής στην Σαλαμίνα για να οργανώσει τον στόλο, αφού συγκέντρωσε μέσω των καταλόγων τα πληρώματα για κάθε μία τριήρη χωριστά, ώστε η ναυμαχία με τους Πέρσες να καταστεί νικηφόρα.
Ωστόσο δεν γνωρίζουμε κατά πόσον τα ονόματα της στήλης χαράχτηκαν πρίν τον απόπλου ή μετά την επιστροφή τους από κάποιο ταξίδι.
Ήταν συνήθης η αναθηματική αφιέρωση στο Ιερό , ναυτικών καταλόγων με τα επώνυμα μέλη της Αθηναϊκής Δημοκρατίας που συνέβαλαν στις ναυτικές επιχειρήσεις με επιτυχία προς αναγνώριση των υπηρεσιών τους για την υπεράσπιση της πατρίδας.
Ο επιγραφημένος Ναυτικός Κατάλογος είναι μοναδικό μαγικό εύρημα που εντάχθηκε στο Επιγραφικό Μουσείο των Αθηνών , δοθέντος του λόγου ότι η Ακρόπολη είχε λεηλαλητηθεί πολλάκις εις το παρελθόν. Διαβάζουμε τα εξής με σειρά προτεραιότητας στην στήλη:
1. Τριήραρχος (Διοικητής)
2. Κυβερνήτης ( Καπετάνιος χειριστής του πηδαλίου)
3. Κελευστής (υπεύθυνος για την εκπαίδευση κωπηλατών, την πειθαρχία και διανομή τροφής)
4. Πρωράτης (στην πλώρη με καθήκοντα οπτήρα)
5. Πεντηκόνταρχος ( με καθήκοντα γραμματέα, ταμία, φροντιστή, και υπεύθυνο για τα εφόδια)
6. Ναυπηγός (υπεύθυνος τεχνικών προβλημάτων, επισκευών και επιδιορθώσεων)
7. Τριηραύλης ή Αυλητής (συνοδός με αυλό στο ρυθμό κωπηλασίας)
8. Ναύτες γενικών καθηκόντων (9-10 ατόμων)
9. Ερέτες (Κωπηλάτες 170, εκ των οποίων 62 θρανίτες, 54ζυγίτες, και 54 θαλαμίτες)
10. Επιβάτες (πεζοναύτες 14, δηλαδή 10 οπλίτες-ακοντιστές, και 4 τοξότες).
11. Αστοί
12. Ξένοι
13. Δούλοι
Ο Ηρόδοτος, Θουκιδίδης, Δημοσθένης, συμφωνούν ως προς τον κανονικό αριθμό του συνόλου του πληρωμάτος για κάθε τριήρη που ανήρχετο σε 200 άνδρες πλήρως επανδρωμένο.
Οι δε Θουκιδίδης, Πλίνιος, Διόδωρος, Στράβων, Παυσανίας, Ξενοφών, και ο Αιλιανός ο Τακτικός, αναφέρουν ότι ο δημιουργός της τριήρους υπήρξε ο Αμεινοκλής ο Κορίνθιος.
Το κωπήλατο πολεμικό πλοίο είχε 3 σειρές κωπηλατών, ήταν μονόκροτο με ένα κατάστρωμα και 3 κωπηλάτες ανά κουπί, και μπορούσε να πλεύσει με πρωτοφανή ταχύτητα και ευελιξία.
Τα επιγραφημένα επώνυμα πληρώματα της Στήλης από την Ακρόπολη, μας αφηγούνται την αποτελεσματικότητα της ναυτικής Διοίκησης πρίν από 2.500 χρόνια χάριν του Θεμιστοκλέους, που θα ζήλευε κάθε σημερινή εταιρεία στο shipping!
ΠΗΓΗ:
1. LIFO ALMANAK
2. Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών
Φωτό: Σπύρος Στάβερης
Το σχόλιο σας θα δημοσιευθεί αφου εγκριθεί πρώτα απο τον διαχειριστή για την αποφυγή υβριστικού η προσβλητικού περιεχομένου.
