vima365

Επανάσταση μητροπολίτη Διονυσίου Β΄ «Φιλοσόφου» – Απο την Δημήτρη Αγγελή

Επανάσταση μητροπολίτη Διονυσίου Β΄ «Φιλοσόφου»

    Απο την Δημήτρη Αγγελή

Επανάσταση μητροπολίτη Διονυσίου Β΄ «Φιλοσόφου» στην  Καρδίτσα, Άγραφα, Τρίκαλα (1600). Συμμετοχή αρχιεπισκόπου Φαναρίου και Νεοχωρίου Καρδίτσας Σεραφείμ κ.ά. κληρικών.

Δημήτρης Κ. Αγγελής, συγγραφέας – αντιστράτηγος ΕΛ. ΑΣ. (ε.α.)

Γ’ ΜΕΡΟΣ (εκ συνολικά 4 ων ), συνέχεια της 12/3 και 3/5/2025.

Μετά την αποτυχία της επανάστασης, ο Καπετάν Δεσπότης Διονύσιος κρύφτηκε, καταζητούμενος, στ’ Άγραφα ή στα Μετέωρα μέχρι το Μάρτιο του 1601, οπότε έφτασε στην Αγία Μαύρα (Λευκάδα) τον Απρίλιο στον δρόμο του για την Ισπανία, μέσω Ιταλίας, για να ζητήσει την υλοποίηση των δοθεισών ισπανικών υποσχέσεων προς αποστολή στρατευμάτων κι απελευθέρωση.

Εκεί, στην τουρκοκρατούμενη Λευκάδα τον συνέλαβαν οι Τούρκοι, και, είτε διότι δεν τον αναγνώρισαν κι αρκέστηκαν μόνον να τον ληστέψουν, είτε διότι τους δωροδόκησε, τον απελευθέρωσαν κατορθώνοντας να διαφύγει στην Ιταλία, συνεχίζοντας τις πατριωτικές του προσπάθειες γι’ απελευθέρωση των ραγιάδων και της Ελλάδας.

                     ΄΄Ο Καπετάν΄΄ Διονύσιος, τμήμα της υπογραφής και η σφραγίδα του.

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο μ’ απόφαση της ιεράς συνόδου την 11- 5-1601, κήρυξε έκπτωτο – καθαίρεσε τον «[…] επίβουλο […] καταφρονητή […] απειθή […] και αλογίστως αποστασίαν μελετήσας κατά της βασιλείας του πολυχρονίου βασιλέως σουλτάν Μεχμέτ […]» Διονύσιο, με το παρακάτω αιτιολογικό:

«Επειδή μετά των άλλων και ο χρηματίσας Λαρίσης Διονύσιος πρότερον πολλάκις παραινεθείς και επιτιμηθείς, παρά τε του επιτροπεύοντος του πατριαρχικού θρόνου μακαριωτάτου Αλεξανδρείας κυρ Μελετίου αποδουναί τε και αποτίσαι την πατριαρχικήν ζητείαν τε και βοήθειαν και έτι προς τούτοις τα της βασιλείας χαράτσια, εφάνη εν πάσιν απειθής και καταφρονητής των τότε και των μετά ταύτα δοθέντων
πατριαρχικών συνοδικών γραμμάτων και ουκ ηθέλησε αποτίσαι ουδέν, παριδών και τους κατά καιρούς αποσταλέντας περί τούτου εξάρχους και δη το χείριστον, ότι μηδέν παρέχων εκ των ιδίων ελάμβανε και τα των επισκοπών και ιδιοποιείτο αυτά, ζημίαν, προξενών τη του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία και πάση τη ημών αδελφότητι και υπόδικον εαυτόν ποιών καθαιρέσει τελεία κατά την συνοδικήν απόφασιν, α δη και έτεροι πεπόνθασι παραπλήσια αυτού μη υποταγέντος […]

Προς δε πάντων ως επιστώθημεν παρά πολλών και φανερόν έστι τοις πάσι, πράγμα ετόλμησεν επιβλαβές και επόλεθρον κατά τε της του Χριστού Μ. Εκκλησίας, και της επαρχίας αυτού ταύτης και παντός του γένους των ευσεβών και γαρ τολμηρώς τε και αλογίστως αποστασίαν μελετήσας κατά της βασιλείας του πολυχρονίου βασιλέως σουλτάν Μεχμέτ και πολλά των ατόπων διανοηθείς και σκεψάμενος, πάνυ όντα μεστά
επιβουλής και κινδύνων θανατηφόρων, πολλούς μεν των εκείσε ιερωμένων και λαϊκών, αλλά δη και αρχιερέων, αισχίστω θανάτω αποπεσείν παρεσκεύασεν, έπειτα δε αναπολόγητον εαυτόν γινώσκειν απόδρα εις τόπους αλλοτρίους της βασιλικής (σουλτανικής) εξουσίας και αδυνάτως έχει επανελθείν εις την επαρχίαν ταύτην ως αναφανείς της βασιλείας επίβουλος».

Τέλος το Οικουμενικό Πατριαρχείο, με το «Υπόμνημα της εκλογής του μεγάλου πρωτοσυγκέλλου Θεωνά εις Μητροπολίτην Λαρίσης, επί διαδοχή του εκπτώτου γενομένου Διονυσίου», εξέλεξε ως διάδοχό του τον «μέγα πρωτοσύγκελλο Θεωνά».

Με ποικίλους χαρακτηρισμούς κατηγορήθηκε – συκοφαντήθηκε – λοιδορήθηκε ο Διονύσιος, από θεολογικούς, αντιδυτικούς και κοτζαμπάσικους κύκλους, όπως π.χ. ενδεικτικά:

«Διονύσιος κακογνώμων και κακότροπος, επείσθη εις λόγους και υποσχέσεις Φράγκων, και συνεργεία δαιμονική εμάζωξε πλήθος ικανόν, και εκίνησε κατά των κρατούντων Τούρκων πόλεμον […]».

Να πως έκλαψαν οι Θεσσαλοί το μαρτυρικό θάνατο του Σεραφείμ:

«Τον ξακουσμένο Σεραφείμ, τον άγιο το Δεσπότη, τον πήρανε στην αβανιά του Φαναριού οι Τούρκοι.

Για ν’ αρνηθή την πίστη μας και τ’ άγιο το Βαγγέλιο κι εκείνος δεν τ’ αρνιώντανε κι έκανε το σταυρό του.

Σαν το σφακτό τον σούβλισαν σιμά στο κυπαρίσσι και στη φωτιά τον βάλανε, σαν το παχύ κριάρι.

Το κυπαρίσσι σείστηκε κσι στέγνωσε από ρίζα.

Στο κούτσουρο τον έβαλαν και στα βασανιστήρια του κόψαν το κεφάλι του στα Τρίκκαλα το στείλαν

Κι οι μπέηδες οι Τρικκαλινοί το στήσαν στο παζάρι.

Να ιδούν οι Τούρκοι να χαρούν, κι οι χριστιανοί να κλάψουν.

Όταν εκαλονύχτωσε και πήρε το σκοτάδι τ’ άγιο κεφάλι έφεγγε, σα να είτανε φεγγάρι.

Κι ένα σκυλί, καλό σκυλί, στα δόντια του το πήρε και πήγε και τ’ απόθεκε στου πιστικού την κάππα.

Ο πιστικός το γνώρισε, στα χέρια του το πήρε κι έτρεξε νύχτα να το πάη στο Γούμενο
στο Ντούσκο (μονή Δούσικου).

Δυο γενητσάροι τώνοιωσαν κι’ έτρεξαν πο κοντά του, κι εκείνος πο το φόβο του στη Σαλαμπριά (Πηνειό) το ρίχνει, για να μην πέση στις Τουρκιάς τ’ αντίχριστα τα χέρια·
τρεις Καλυβιώτες χριστιανοί ψαρεύαν παρακάτω, κι έπιασαν στην απόχη τους το τίμιο το κεφάλι.

Το γνώρισαν και τρέξανε στο Ντούσκο να το πάνε.

Ο γούμενος στεκότανε ψηλά στο παραθύρι κι άμα τους είδε νάρχωνται κατά το Μοναστήρι, κατέβηκε σαν αστραπή τους άνοιξε τη θύρα, και μπάζει μέσα στην αυλή του Σεραφείμ την κάρα.

Την άλλη μέρα τώμαθαν χωριά και πολιτείες, Άγραφα κι Ασπροπόταμο, Καραγκουνιά και Χάσια κ’ έτρεξαν και το θάψανε πίσω πο τ’ άγιο βήμα».

Ο αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ, πατώντας την πανούκλα.

Και να πως ύμνησαν τον επαναστάτη δεσπότη Διονύσιο:
«Ένας πασιάς εβγήκε στη Νεβρόπολη (οροπέδιο Αγράφων Καρδίτσας) με δυο με τρεις χιλιάδες, Τούρκους διαλεχτούς, αρματωλούς γυρεύει, κλέφτες κυνηγά.

Γυρεύει το Δεσπότη τον κακό παπά, που πέταξε τα ράσα, κι ήβγε στα βουνά κλέφτης και καπετάνος, με τ’ αδέρφια του κι όλα του τ’ αξαδέρφια, μια σαρανταριά. -«Που είσαι, Δεσπότη, κλέφτη και γραμματικέ, έλα να προσκυνήσεις με τ’ αδέρφια σου και μ’ όλους τους δικούς σου, τα ξαδέρφια σου, αν θέλεις ν’ απολάψης δόξες και τιμές, δικό σου αρματωλίκι όλα τ’ Άγραφα».

-«Εγώ δεν προσκυνάω άπιστη Τουρκιά θα πολεμώ τους Τούρκους με τ’ αδέρφια μου,
και μ’ όλους τους δικούς μου, τ’ αξαδέρφια μου, ως που να παστρευτούνε πο τον τόπο μας και πάνε κατ’ ανέμου, απέκει πούρθανε».

Έρρωσο.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
Fb: Δημήτρης Αγγελής για το vima365