ΕΠΑΝΆΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 – «ΆΝΘΗ» Η ΑΓΝΩΣΤΗ ΑΓΩΝΙΣΤΡΙΑ ΤΗΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ
Βρισκόμενη πριν λίγες μέρες σε ένα παραδοσιακό καφέ της Αρναίας σε περίοπτη θέση ανάμεσα σε υπέροχα καλλιγραφικά στρωσίδια που λέμε εμείς οι ντόπιοι υπήρχαν μερικά βιβλία με τίτλο » Από την Λιαρίγκοβα στο Χάιντ Παρκ» …το ξεφύλλισα προς στιγμήν αλλά είναι από αυτά τα βιβλία που σε κινεί το ενδιαφέρον και λες θα το διαβάσω και όχι μόνο το διάβασα αλλά έψαξα και για την ιστορία της «ΑΝΘΗΣ».
«Σ’ένα περιηγητικό κείμενο της διάσημης το 19ο αιώνα, συγγραφέως Dora d’ Istria , βρήκα την ιστορία μιας γυναίκας οπλαρχηγού, που πολέμησε ντυμένη άνδρας στη Δυτική Μακεδονία και συμμετείχε στην αντίσταση των αγωνιστών στην Κασσάνδρα γράφει συγγραφέας του βιβλίου η Ελένη Στούμπου Κατσαμούρη».
Μια Ελληνίδα, κόρη αρματολού, που έλαβε μέρος στην Επανάσταση στη Δυτική Μακεδονία ντυμένη άνδρας και κατέληξε στην πολιορκία της Κασσάνδρας. Η «Ανθή», όπως είναι το όνομα που της δίνει, ξαναφοράει τα γυναικεία ρούχα και πρώτη ανάμεσα στις γυναίκες βοηθάει τους άνδρες πολεμιστές στην άμυνα.
«Ενώ επτακόσιοι καλόγεροι από το Άγιον Όρος πολεμούσαν μαζί με τους εξεγερμένους, οι γυναίκες, οργανωμένες σε ομάδα, έτρεχαν προς τις (πεσμένες) βόμβες που είχαν ρίξει οι Τούρκοι και τις έσβηναν με κουβάδες νερό.
Η Ανθή που είχε ξαναβάλει γυναικεία ρούχα, ήταν επικεφαλής του θαρραλέου τάγματος».
Η συγγραφέας αναφέρεται στις προδοσίες που δεν άργησαν να κάνουν αδύνατη την αντίσταση. «Ο Γιαννιός και o Μανωλάκης Οικονόμος που διοικούσαν τους Έλληνες είχαν τέτοιο αμοιβαίο μίσος που ήταν αδύνατο να θυσιάσουν την αντιπάθειά τους για τη γενική σωτηρία.
Οι πόρτες της Κασσάνδρας ήταν ανοικτές στους Τούρκους. Όμως η Επανάσταση της Χαλκιδικής τούς κόστισε σαράντα χιλιάδες νεκρούς. Οι Τούρκοι εκδικήθηκαν γι’ αυτές τις τεράστιες απώλειες με μαρτύρια που ταίριαζαν σε κανίβαλους…
Ούτε η ηλικία ούτε το φύλο δεν έγιναν σεβαστά στις εκατόμβες που άφησαν τη χριστιανική Ευρώπη -τόσο ευαίσθητη στα δεινά των νέγρων- βαθύτατα αδιάφορη.
Οι Οθωμανοί πούλησαν στα παζάρια όσους γλίτωσαν από τις σφαγές και γυναίκες, μαθημένες να τις σέβονται στα χριστιανικά τους σπίτια, κορίτσια συνεσταλμένα, άμοιρα παιδιά, που δεν γνώριζαν ακόμα τα εξευτελιστικά ήθη των μουσουλμάνων, σύρθηκαν σαν τιποτένιο κοπάδι στα χαρέμια της Τουρκίας».
Λίγα χρόνια αργότερα, έχουμε την πληροφορία ότι το σκλαβοπάζαρο της Κωνσταντινούπολης, όπου πωλούνταν Κιρκάσιες κι Αφρικανές, στη διάρκεια της Επανάστασης είχε γεμίσει Ελληνίδες με τα παιδιά τους.
Τα δεινά των αιχμαλώτων επιβεβαιώνει περιηγητής ο David Urquhart, που επισκέφθηκε την Κασσάνδρα το 1829: «… Εδώ, για πρώτη φορά, οι Τούρκοι πούλησαν Έλληνες για σκλάβους.
Το γεγονός αυτό ενίσχυσε τον εκνευρισμό της Ευρώπης απέναντι στους Τούρκους και ακολούθως ωρίμασε την πολιτική που κατέληξε στη Συνθήκη της 6ης Ιουλίου…».
Και μια τελευταία πηγή από την απάντηση που έστειλαν οι πολιορκημένοι της Κασσάνδρας όταν ο Πασάς της Σαλονίκης τούς πρότεινε συνθηκολόγηση στα μέσα Οκτωβρίου του 1821: «… θυμήσου τις γυναίκες μας και τις αδερφές μας που τις άρπαξες και τις πούλησες σκλάβες στην Ασία για να μας εκδικηθείς κι αφού πομπεύτηκαν στα μάτια όλων, δεν μπορούμε εμείς να τις γνωρίζουμε νόμιμες συζύγους, ακόμα κι αν μας τις φέρεις πίσω…».
Ούτε τους πέρασε από το νου τους αγωνιστές, αυτό που σκέφτηκε το Εθνικό Συμβούλιο του Μωρηά και θεώρησε καλό να το γράψει στις αποφάσεις του για να το βάλουν καλά στο κεφάλι τους όλοι:
«2. Οι γυναίκες που αναγκάστηκαν, στη διάρκεια της φρίκης του πολέμου, να υποταχθούν στην αγριότητα των βαρβάρων δεν θα θεωρούνται ακάθαρτες. Θα θεωρούνται, σύμφωνα με την αρχαία συνήθεια της Ορθοδόξου Εκκλησίας, μάρτυρες, που υπέφεραν για την ελευθερία της πατρίδας».
Η Dora d’ Istria δηλώνει περήφανη, καθώς βλέπει άλλες Jeanne d’ Arc στη Μπουμπουλίνα και τις Σουλιώτισσες.
Ας στριμώξουμε κι εμείς στο πάνθεον των ηρωίδων την «Ανθή» της Κασσάνδρας και τις άγνωστες Χαλκιδικιώτισσες που άφησαν την τελευταία πνοή τους στη σκληρή Ανατολή, αποδιωγμένες απ’ όλους, για να έχουμε σήμερα την πολυτέλεια να ξεχνάμε.
[ΠΗΓΗ: ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, Της Ελένης Στούμπου-Κατσαμούρη, Αρχαιολόγου του ΥΠΠΟ, Σάββατο 19/Κυριακή 20 Ιουνίου 2021]
Το σχόλιο σας θα δημοσιευθεί αφου εγκριθεί πρώτα απο τον διαχειριστή για την αποφυγή υβριστικού η προσβλητικού περιεχομένου.