vima365

Ο Ψηφιακός Στάβλος της Εποχής μας – Απο την Λιλικα Αρνακη

Ο Ψηφιακός Στάβλος της Εποχής μας

   Απο την Λιλικα Αρνακη

Ο Ψηφιακός Στάβλος της Εποχής μας

της Λιλίκας Άρνακη

Υπότιτλος:
Από πολίτες γίναμε προϊόντα. Από ελεύθερα όντα, δεδομένα προς ανάλυση. Η τεχνολογία, ενώ μας υπόσχεται ελευθερία, χτίζει γύρω μας έναν αόρατο στάβλο άνεσης και υποταγής.

Εισαγωγή:
Ζούμε στην εποχή της απόλυτης συνδεσιμότητας. Επικοινωνούμε με ένα άγγιγμα, εργαζόμαστε από παντού, ενημερωνόμαστε ακαριαία. Κι όμως, ποτέ άλλοτε δεν υπήρξαμε τόσο αποκομμένοι από την ουσία της ανθρώπινης εμπειρίας. Η τεχνολογία, αυτή η μεγάλη υπόσχεση ελευθερίας, μετατράπηκε σιωπηλά σε μηχανισμό καθοδήγησης, επιτήρησης και χειραγώγησης. Ένας σύγχρονος στάβλος, όπου τα πρόβατα δεν έχουν φράχτες — έχουν οθόνες.

Κείμενο:
Η τεχνολογία υποσχέθηκε ελευθερία.
Μας μίλησε για άνεση, για χρόνο, για επικοινωνία χωρίς σύνορα.
Μας χάρισε φωνή – αλλά με τρόπο τέτοιο, που κανείς δεν ακούει πραγματικά.
Μας έδωσε πλατφόρμες για να εκφραζόμαστε, και ταυτόχρονα, αόρατα λουριά για να καθοδηγούν τις σκέψεις μας.

Ο άνθρωπος του 21ου αιώνα ζει μέσα σε μια ψηφιακή φάρμα.
Δεν χρειάζονται πια φράχτες· αρκεί ένα τηλέφωνο, ένα προφίλ, ένας αλγόριθμος.
Οι κινήσεις μας παρακολουθούνται, τα συναισθήματά μας ταξινομούνται, οι επιθυμίες μας προβλέπονται.
Είμαστε οι ίδιοι το προϊόν, η πρώτη ύλη του νέου οικονομικού θαύματος: της προσοχής.

Κάποτε ο πολίτης σήκωνε τη φωνή του στην πλατεία.
Σήμερα πατά «μου αρέσει».
Κάποτε ο διάλογος γεννούσε ιδέες.
Σήμερα ο θόρυβος των ειδοποιήσεων πνίγει κάθε στοχασμό.
Η κοινωνική δικτύωση έγινε κοινωνική υπνηλία.
Ο άνθρωπος δεν συμμετέχει· απλώς καταναλώνει την ψευδαίσθηση συμμετοχής.

Ο ψηφιακός στάβλος είναι άνετος.
Έχει φως, έχει επιλογές, έχει διασκέδαση.
Αλλά πίσω από την οθόνη, το βλέμμα γίνεται άδειο.
Η μοναξιά, καμουφλαρισμένη σε συνδέσεις και «φίλους», εξαπλώνεται σιωπηλά.
Η γνώση διαλύεται σε θραύσματα πληροφορίας.
Η σκέψη αντικαθίσταται από αντανακλαστικά.

Και κάπως έτσι, η τεχνολογία που θα μας ελευθέρωνε,
μας έκανε πειθήνιους, ήσυχους, προβλέψιμους.
Πρόβατα που τα ταΐζουν με εικόνες και τα οδηγούν με ειδοποιήσεις.
Κάθε swipe, ένα μικρό βήμα πιο βαθιά στο κοπάδι.

Όμως, η ελευθερία δεν χάθηκε — απλώς κοιμάται.
Ξυπνά κάθε φορά που κάποιος θυμάται να ρωτήσει «γιατί;».
Ξυπνά όταν κλείνουμε την οθόνη και κοιτάμε στα μάτια.
Όταν το «προφίλ» ξαναγίνεται πρόσωπο.
Όταν ο πολίτης αρνείται να είναι εμπόρευμα και ξαναζητά νόημα, σχέση, ευθύνη.

Η τεχνολογία μπορεί να γίνει στάβλος ή φτερό.
Εξαρτάται από το χέρι που τη χειρίζεται και από την ψυχή που την κατευθύνει.
Ίσως το ζητούμενο της εποχής δεν είναι να απορρίψουμε την πρόοδο,
αλλά να ξαναγίνουμε άνθρωποι μέσα σε αυτήν.

Βιογραφικό σημείωμα:
Η Λιλίκα Άρνακη είναι μηχανικός, ζωγράφος και συγγραφέας. Δημιουργεί έργα που ισορροπούν ανάμεσα στην ποίηση, τη φιλοσοφία και την κοινωνική παρατήρηση. Μέσα από τις συλλογές της Ασκήσεις Ελευθερίας και Κατά Καρδιάς – Δοκίμια Ελευθερίας και Αγάπης, ερευνά τη σχέση του ανθρώπου με τον εαυτό του, την τεχνολογία και την ελευθερία. Συνεργάζεται με το διαδικτυακό περιοδικό Vima365.gr, όπου υπογράφει άρθρα και συνεντεύξεις με πνευματικούς και καλλιτεχνικούς δημιουργούς.