vima365

“ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΡΑ ΑΠΟΔΗΜΗΤΙΚΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ” – ΣΥΜΒΟΛΑ ΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΣ – Γράφει η Μαριλένα Φωκά

“ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΡΑΑΠΟΔΗΜΗΤΙΚΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ” – ΣΥΜΒΟΛΑ ΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΣ

Η σύγχρονη πολιτισμική συμπεριφορά του ανθρώπου ως ανασχετικός παράγοντας στην αποδημία
τους.

Της Μαριλένας Φωκά (ΜΑ), αγιογράφου, κριτικού τέχνης & λογοτεχνίας

H 11η Μαίου είναι η Παγκόσμια μέρα αποδημητικών πουλιών. Στην ιστορία του πολιτισμού τα πουλιά
κατέχουν έναν σημαντικό ρόλο είτε ως έμβια όντα είτε ως σύμβολα. Από τα “έπεα πτερόεντα” του
Ομήρου, formulae που αναφερόταν σε “λόγια που πετάνε σαν πουλιά”, έως τα πτηνά και τα σύγχρονα
παρατηρητήρια τους, τα πουλιά συμπορεύονται με τον άνθρωπο καθώς εμφανίστηκαν στην γη ακόμα και πριν από αυτόν.

Με την ικανότητά τους να πετούν στους αιθέρες εξέφραζαν την ελευθερία, ένα αγαθό που ο άνθρωπος
ανέκαθεν επιζητούσε.

Κατά την αρχαιότητα τους απέδιδαν μεταφυσικές ιδιότητες καθώς πίστευαν ότι μέσω της παρατήρησής τους υπήρχε η δυνατότητα να αποκαλυφθεί το μέλλον στους ανθρώπους ή η έκβαση μιας υπόθεσης π.χ. μέσω της “ορνιθοσκοπίας.”

Ο Αριστοφάνης τους αφιέρωσε μια από τις πιο σημαντικές τους κωμωδίες του, τους Όρνιθες.

Ακόμα και στο ορθόδοξο δόγμα Το Τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδας εμφανίζεται με μορφή περιστεράς.

Ανάλογη ήταν και η Αιγυπτιακή θεολογική προσέγγιση, έκδηλη στις γλυπτικές αποδόσεις στις πυραμίδες, των θεών -πουλιών όπως ο Θώθ 

την σύγχρονη εποχή, ο μηχανικός και πατέρας του αεροπλάνου Σερ Τζότζ Κείλι το 1846 έδωσε στο αεροπλάνο το σχήμα του πουλιού μετά από μελέτη της αεροδυναμικής τους μορφής.

Τα πουλιά σε πρακτικό επιπεεδο είναι οι καθαριστές της φύσης, εποικονιάζουν τα φυτά και διατηρούν
την ισορροπία του οικοσυστήματος . Ένα χαρακτηριστικό των πουλιών έιναι η αποδημία τους.

Ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες τον χειμώνα μεταναστεύουν καθώς δεν αντέχουν το κρύο και η εύρεση τροφής είναι εξαιρετικά δύσκολη με υψηλό κίνδυνο θνησιμότητας. Το αποδημητικό ταξίδι τους διαρκεί πολύ, πετούν την μέρα και ξεκουράζονται την νύχτα , ενώ κάποια είδη πετούν ασταμάτητα μέρα και νύχτα.

Ως εξαιρετικοί ναυτικοί έχουν την ιδιότητα να προσανατολίζονται μόνα τους, διαβάζοντας τα σημεία του ορίζοντα και ακολουθώντας τα αστέρια, τον ήλιο την σελήνη και το μαγνητικό πεδίο της γης.

“Η Παγκόσμια Ημέρα Αποδημητικών Πτηνών (Word Migratory Bird Day) γιορτάζεται δύο φορές κάθε χρόνο, τον Μάιο (11) και τον Οκτώβριο.

Η πρωτοβουλία πάρθηκε από το τα Ηνωμένα Έθνη εκπονώντας το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) με στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητιοποίηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης σχετικά με την προστασία των αποδημητικών πτηνών και των οικοτόπων τους.

Κάθε Άνοιξη και Φθινόπωρο, δισεκατομμύρια πουλιά μετακινούνται σε τεράστιες αποστάσεις σε ολόκληρο τον κόσμο σε τρεις κύριες διαδρομές:

Την αφρικανική-ευρασιατική, την ανατολική ασιανοαυστραλιανή και την αμερικανική.

Η Ελλάδα βρίσκεται πάνω σε ένα σημαντικό σταυροδρόμι μετανάστευσης και για τον λόγο αυτό υπάρχει ανάγκη προστασίας των μεταναστευτικών πουλιών, των μεταναστευτικών τους διαδρομών και των βιοτόπων όπου σταθμεύουν για να τραφούν και να ξεκουραστούν, ώστε να συνεχίσουν απρόσκοπτα το μακρύ και δύσκολο ταξίδι τους.

Στην Ελλάδα επιστρέφουν την Άνοιξη τα εξης πουλιά : το χελιδίνι, ο πελαργός, το τρυγόνι, ο τσαλαπετεινός, ο μελισσοφάγος, ο αμπελουργός , ο πορφυροτσικνιάς, ο νυχτοκόρακας, η χαλκόκοτα, το νεροχελίδονο, ο μαχητής , ο καλαμοκανάς, το αηδόνι, ο μαύρος πελαργός, ο σταχτομυγοχαύτης, η συκοφάγος, η τσιχλοποταμίδα, ο κούκος, η χαλκοκουρούνα, ο καστανολαίμης, η πετροτουrλίδα, ο χαλικοκυλιστής, η αγκαθοκαλημάνα, ο τσιφτάς, η κιτρινοσουδουράδα, ο σταχτοπετροκλής, ο κοκκινοκεφαλάς και ο αετομάχος.

̈Η σύγχρονη πολιτισμική συμπεριφορά του ανθρώπου λειτουργεί ως ανασχετικός παράγοντας στην αποδημία τους.

Τα μεταναστευτικά πτηνά χρησιμοποιούν ενδιάμεσους σταθμούς για να ξεκουραστούν και να ανεφοδιαστούν, ώστε να συνεχίσουν το ταξίδι τους.

Σήμερα, πολλοί από αυτούς τους σταθμούς απειλούνται λόγω της αύξησης της αστικοποίησης, την εντατικοποίηση της γεωργίας, την εκμετάλλευση φυσικού αερίου, την αλιεία, τον τουρισμό και πολλές άλλες ανθρωπογενείς δραστηριότητες.

Πάνω από 40 εκατομμύρια θαλασσοπούλια επηρεάζονται αρνητικά από τις εξέδρες άντλησης πετρελαίου καθώς τείνουν να συναθροίζονται γύρω από αυτές, προσελκυόμενα από τον τεχνητό φωτισμό, τις φλόγες εξόρυξης, τα απορριπτόμενα τρόφιμα και άλλα ερεθίσματα, κυρίως οπτικά
ή, ακόμη χειρότερα, προσκρούουν στις πλατφόρμες άντλησης πετρελαίου.

Ακόμη και η σύντομη παραμονή τους εκεί για κάποιες μέρες, τελικά μπορεί να τα οδηγήσει σε θάνατο από ασιτία.”

Μαριλένας Φωκά Για το vima365 

(Πηγή: Στοιχεία © SanSimera.gr, https://www.paramithoupoli.gr. Wikipedia,)